یکی از روش‌های بازاریابی که در دنیای امروز بسیار مورد توجه قرار گرفته است، بازاریابی شبکه‌ای یا نتورک مارکتینگ (Network Marketing) است. این روش بازاریابی به ما این امکان را می‌دهد که با جذب مشتریان بالقوه و افرادی که به محصولات و خدمات ما علاقه‌مند هستند، فروش خود را چندین برابر کنیم. این سبک بازاریابی سال‌هاست که در جوامع مختلف مطرح شده است. امروزه روش‌های متنوعی برای بازاریابی وجود دارد که همگی به دنبال جلب توجه مشتریان ممکن و علاقه‌مندان به کالاها و یا خدمات آنها هستند. بازاریابی شبکه‌ای یا نتورک مارکتینگ نیز یکی از این روش‌ها است که می‌تواند فروش ما را به شدت افزایش دهد. این روش از بازاریابی طرف‌داران و مخالفان زیادی دارد و سال‌هاست که در بسیاری از انجمن‌ها و گروه‌ها مورد بررسی و نقد قرار می‌گیرد.
در این نوشته قصد داریم به صورت خلاصه با بازاریابی شبکه‌ای آشنا شویم و بفهمیم که چطور این روش کار میکند؟ آیا با استفاده از این روش می‌توانیم به یک فرد پول‌دار و سودمند برای جامعه و کشورمان تبدیل شویم؟ اگر مایل هستید با نتورک مارکتینگ درآمد فوق‌العاده و بسیار بالایی کسب کنید و در زمینه فروش کالاها و خدمات پیشتاز رقبای خود باشید، پس حتماً تا انتهای این مقاله تیم دانشگاه کسب و کار را همراهی کنید.
بازاریابی شبکه‌ای را چگونه تعریف می‌کنیم؟
در واقع می‌توان گفت بازاریابی شبکه‌ای نوعی روش است که می‌توان از آن برای فروش بیشتر محصولات و خدمات استفاده کرد. می توان گفت در این روش محصولات به وسیله یک شرکت که به صورت غیر متمرکز تولید کننده می‌باشد به دست فروشندگانی که به صورت مستقل کار میکنند میرسد. در این روش فروش، شرکت‌ها نیازی به استخدام کارمندان تمام وقت ندارند، بلکه محصولاتشان را از طریق فروشندگان مستقل عرضه میکنند. این فروشندگان معمولاً محصولات را به صورت عمده خریداری و سپس بدون واسطه به مشتریان نهایی فروخته و یا در جمع‌های خانوادگی و دوستانه آنها را معرفی میکنند.
در بازاریابی شبکه‌ای، مدل‌های کسب‌وکار مختلفی وجود دارد که در ادامه بیشتر با آنها آشنا می‌شویم. این شرکت‌های بازاریابی در بخش‌های متنوع تولید مانند آرایش و بهداشت، لباس و کالاهای منزل کار میکنند. اما درباره سودآوری فروشندگان در این نوع بازاریابی نظرات منفی زیادی وجود دارد. پس اگر می‌خواهید عضو یک شرکت بازاریابی شبکه‌ای شوید باید قبلاً درست در مورد آن اطلاعات جمع‌آوری کنید تا به ضرر مالی برخورد نکنید!
نگاهی کلی به انواع بازاریابی شبکه‌ای
در قسمت‌های قبلی توضیح دادیم که بازاریابی شبکه‌ای چه مفهومی دارد و همچنین از چه جایگاهی در بازار برخوردار است. حال در این قسمت به دسته‌بندی آن می‌پردازیم. به طور خلاصه می‌توان گفت که بازاریابی شبکه‌ای Network Marketing به سه نوع بازاریابی تک سطحی یا مستقیم، بازاریابی دو سطحی و در نهایت بازاریابی چند سطحی تقسیم می‌شود. در ادامه هر کدام از این انواع را بیشتر توضیح خواهیم داد.
-
معرفی بازاریابی شبکه‌ای MLM و یا چند سطحی
این روش بازاریابی از سازمان‌های فروش مستقیم پیروی میکند که پخش‌کننده‌ها و عضوهای فعلی را برای جذب پخش‌کننده‌های تازه و فروش محصولات به مشتریان، با پرداخت کمیسیون، ترغیب میکند. شرکت‌های بازاریابی شبکه‌ای در ایران مانند بادران یا پنبه‌ریز، از این روش بازاریابی بهره می‌برند. شرکت‌های دیگر در سراسر جهان نیز شامل شرکت‌های محصولات زیبایی، سلامت و… هستند که از بازاریابی شبکه‌ای استفاده میکنند.
-
آشنایی با روش دو سطحی
یکی از روش‌های بازاریابی شبکه‌ای، بازاریابی دو سطحی است که در آن شما نه تنها از فروش محصولات (یا ارسال بازدیدکنندگان به یک وبسایت) کسب درآمد میکنید، بلکه از فروش محصولات توسط افرادی که به عنوان زیرمجموعه شما عضو شده‌اند نیز سود می‌برید. در این روش، شما باید افراد دیگر را برای عضویت در شبکه خود تشویق کنید، اما درآمد شما فقط به تعداد زیرمجموعه‌هایتان وابسته نیست.
-
معرفی روش تک سطحی یا مستقیم
می توان گفت در این روش بازاریابی شبکه‌ای شما به عنوان یک همکار فروش در یک شرکت ثبت‌نام میکنید تا محصولات و خدمات آن را در یک شبکه یک سطحی به مشتریان برسانید. در این روش بازاریابی شما نمی‌توانید افراد دیگر را به شبکه خود اضافه کنید (پخش‌کننده‌های دیگر) یا همان عضو جذب کنید و تنها درآمد شما از فروش مستقیم به دست می‌آید. برند Avon که یکی از شرکت‌های معروف سازنده محصولات زیبایی است از بازاریابی تک سطحی استفاده میکند.
بررسی بازاریابی شبکه‌ای از نظر مسائل مالی
فرض کنید برای هر کالایی که میفروشید، 10% پورسانت میگیرید و برای فروش هر کالا هم یک ساعت وقت صرف میکنید. فرض کنیم 10% پورسانت به طور متوسط حدود 20000 تومان باشد پس شما در هر ساعت بیست هزار تومان درآمد دارید که با 40 ساعت کار در هفته به هشتصد هزار تومان میرسد. حال فکر کنید وقتی را صرف کرده‌اید و توانسته‌اید افراد مختلفی را به شبکه خود جذب کنید. با این کار شما از فروش کالاهای هر کدام از این افراد نیز، به عنوان مثال دو هزار تومان در ازای فروش هر کالا دریافت میکنید. اگر بگوییم شما موفق شدهاید حداقل بیست نفر را زیر دست خود داشته باشید و آنها هم بتوانند به طور متوسط هر ماه چهل کالا را بفروشند در پایان ماه یک میلیون و ششصد هزار تومان هم به این روش درآمد خواهید داشت.
یک راه برای کسب درآمد از نتورک مارکتینگ این است که تعداد زیرشاخه های خود را بیشتر کنید تا از کار و وقتی که دیگران برای انجام کار می گذارند سود ببرید. ولی شما هم می دانید که زیرشاخه گیری خیلی کار ساده ای نیست و همه محصولات هم به یک اندازه سودآور نیستند و ممکن است درآمد شما از حد انتظارتان کمتر یا بیشتر باشد. بعضی از محصولات قیمت خیلی کمی دارند و کمیسیون شما از فروش آنها نسبت به زحمتی که می کشید خیلی کم است. همچنین نمی توانید به فروش زیرشاخه های خود هم خیلی اعتماد کنید چون نمی دانید آنها چقدر موفق هستند.
این روش چه میزان درآمدی را برای شما خواهد داشت؟
این سوال پاسخی دقیق ندارد. چرا که در این حرفه هرچه بتوانید زیر مجموعه های بیشتری را جذب کنید و محصولات بیشتری را بفروشید، درآمدتان هم افزایش می‌یابد. اما آنچه که باید به خاطر داشته باشید این است که درآمد واقعی بازاریابان شبکه‌ای به ندرت به سطح درآمدهای فوق العاده‌ای میرسد که در جلسات معرفی به آن اشاره می‌شود!
نگاهی به بازاریابی شبکه‌ای در کشور ایران و در کشور آمریکا
درباره مقایسه بازاریابی شبکه‌ای در ایران و آمریکا شاید برای شما هم جالب باشد که بدانید نتورک مارکتینگ سومین صنعت محبوب در جهان است. ولی هم در ایران و هم در آمریکا، این صنعت با انتقادات و شبهات زیادی روبرو است. چون کار بازاریابان شبکه‌ای به نظر میرسد که شبیه به فعالیت‌های غیرقانونی شرکت‌های هرمی است. معمولاً بسیاری از مردم با تردید و دقت زیاد به آن می پیوندد. در تحقیقات انجام شده در آمریکا، حدود نصف افرادی که به شبکه‌های بازاریابی ملحق می‌شوند، سرمایه خود را کاملا از دست می‌دهند و یک چهارم دیگر آنها هیچ درآمدی از این کار نمی‌گیرند. این همان موضوعی است که برای خیلی از نتورکرهای ایرانی هم اتفاق می‌افتد!
بررسی کلی مزیت های بازاریابی شبکه‌ای
در ادامه می خواهیم تعدادی از مزیت هایی که فعالیت کردن در حوزه بازاریابی شبکه‌ای برای شما خواهد داشت را بررسی کنیم. تا انتهای این مقاله تیم دانشگاه کسب و کار را همراهی کنید.
-
یک راه فوق‌العاده برای کسب آزادی و خودکفایی مالی
یکی از بزرگ‌ترین فواید بازاریابی شبکه‌ای این است که یک راه فوق‌العاده برای کسب خودکفایی و آزادی مالی است. شما پس از مدتی که با تلاش در شبکه خودتان فعال هستید، زیرشاخه میگیرید و محصولات را میفروشید، یک شبکه وسیع ایجاد میکنید که آنها هم به دنبال آزادی و خودکفایی مالی هستند و برای این منظور باید محصولات را به مقدار لازم می‌فروشند. در نتیجه هم خودشان و هم شما را یک قدم به هدف اصلی که آزادی و خودکفایی مالی است نزدیک‌تر میکنند. اگر در زندگی خواستار رسیدن به آزادی و خودکفایی مالی هستید، قطعا نتورک مارکتینگ یکی از ابزارهایی است که در کنار شما خواهد بود.
-
یاد می گیریم چگونه با رد شدن در زندگی کنار بیاییم
زمانی که در حوزه بازاریابی شبکه‌ای مشغول هستیم، خیلی از افراد در ایران فکر میکنند که کار ما همان کار شرکت‌های هرمی است و در نتیجه درآمد این کار هم غیرقانونی و هم غیراخلاقی است. به همین دلیل ممکن است بسیاری از مخاطبان ما را رد کنند. این رد شدن‌ها و تلاش‌های مکرر ما را آموزش می‌دهد که موفقیت به سادگی به دست نمی‌آید و نیاز به زحمت و تعهد دارد. حتی اگر روزی نتورک مارکتینگ را ترک کنیم، چیز مهمی را یاد گرفته‌ایم و آن چیز، راه حل برای کنار آمدن با رد شدن‌های مختلف در زندگی است.
-
افزایش مهارت های ارتباطی با بازاریابی شبکه‌ای
یکی از روش‌های مفید برای ارتقای توانایی‌های ارتباطی این است که در زمینه نتورک مارکتینگ فعالیت کنیم. این روش بازاریابی ممکن است برای همه مناسب نباشد و بعضی از افراد پس از چندی دلسرد شده و از آن دست بردارند. اما آنها معتقدند که نتورک مارکتینگ به آنها کمک کرده و مهارت‌های صحبت کردن و مذاکره کردن را در آنها بهبود بخشیده است. البته برای موفق شدن در این حوزه بازاریابی لازم است که بتوانیم مهارت گوش دادن خوبی نیز داشته باشیم تا نیازهای مشتریان را درست فهمیده و به بهینه‌ترین روش به آنها رسیدگی کنیم.
-
می توانید زمانی که در خانه هستید کار کنید
بازاریابی شبکه‌ای یا نتورک مارکتینگ در واقع یکی از روش‌های کسب درآمد از خانه است. در این روش، شما باید یک شبکه از بازاریاب‌ها را تحت نظر خود بسازید و از فروش محصولات آنها سود کنید. شما نیازی ندارید خودتان محصولات را بفروشید و می‌توانید در خانه بمانید و از درآمد زیرشاخه‌های خود لذت ببرید. همچنین در شرایط کرونایی، شما می‌توانید با استفاده از ابزارهای آنلاین با مشتریان و بازاریاب‌های خود ارتباط برقرار کنید و نیازی به ملاقات حضوری نداشته باشید.
-
توصیه محصولات و خدمات دلخواه مردم با بازاریابی شبکه‌ای
بازاریابی شبکه‌ای راهی برای توصیه محصولات و خدماتی است که مردم به آنها علاقه‌مند هستند. این نوع بازاریابی این فرصت را به افراد می‌دهد که یک محصول را تست و کیفیت آن را ارزیابی کنند و سپس اگر از آن محصول راضی بودند، آن را به دوستان و آشنایان خود معرفی کنند و اگر از کیفیت آن ناراضی بودند، آن را کنار بگذارند. به همین دلیل است که بازاریابی شبکه‌ای جذابیت زیادی برای صاحبان کسب و کار دارد.
-
این کار ضرر مالی بزرگی به شما نمی رساند
یکی از برترین و مهم‌ترین فوایدی که می‌توان برای بازاریابی شبکه‌ای ذکر کرد این است که از تلف شدن بسیاری از هزینه‌های کسب و کار جلوگیری میکند. یکی از مزایای بازاریابی شبکه‌ای این است که فرد می‌تواند خودش محصول یا خدمات خودش را به مشتریان نشان دهد و بدون هزینه تبلیغاتی به فروش برساند. این نوع فعالیت‌ها هم معمولاً برای ترویج خود هزینه میکنند اما این هزینه به طور کلی خیلی کمتر از فعالیت‌های دیگری است که از بازاریابی شبکه‌ای استفاده نمی‌کنند.
نگاهی کلی به مشکلات بازاریابی شبکه‌ای
پس از آن که فواید این نوع از بازاریابی را درک کردیم و فهمیدیم که این روش چه خصوصیات مثبتی دارد و می‌تواند ما را به سمت آزادی و استقلال اقتصادی هدایت کند و باعث شود که به سرعت بازنشسته شویم، خوب است که چند نکته از مشکلات نتورک مارکتینگ را هم بشناسیم. بنابراین تا انتهای این مقاله ما را همراهی کنید.
-
مردم نسبت به این کار دچار شک و تردید هستند
این روش بازاریابی برای خیلی‌ها مورد شک و تردید است امروزه شرکت‌های معتبری که در زمینه بازاریابی شبکه‌ای فعالیت میکنند، مجوز قانونی از وزارت صنعت، معدن و تجارت دارند. چرا که این وزارت‌خانه شرایط و استانداردهای لازم را برای این نوع فعالیت تعیین کرده است. در گذشته شرکت‌های هرمی به ایران آمده بودند و بسیاری از افراد بی‌اطلاع به آنها پول داده بودند و ضرر کرده بودند. این موضوع باعث شده است که خیلی‌ها فرق بین شرکت‌های هرمی و شرکت‌های بازاریابی شبکه‌ای را نمی‌دانند و به نتورک مارکتینگ اطمینان ندارند و ممکن است در راه توسعه و پیشرفت شما را همراهی نکنند.
-
بسیاری از افراد به شما نه خواهند گفت
یکی از مشکلاتی که می‌توان در مورد نتورک مارکتینگ مطرح کرد این است که شاید خیلی از افراد علاقه‌ای به خرید کالاهای شما یا عضو شدن در شبکه‌تان نداشته باشند. بسیاری از کسانی که با این روش بازاریابی مخالف هستند به دلیل همین موضوع می‌باشد. زیرا آنها پذیرفته نشدند و بعد از زحمات فراوان، جواب رد از سوی مخاطبان خود گرفتند. شما باید بدانید که اگر قصد دارید در بازاریابی شبکه‌ای موفق شوید، نباید جواب رد دیگران به شما آسیب برساند. باید به قدر کافی تلاش کنید تا سرانجام جواب مورد قبول را بشنوید. حتماً باور کنید که وقتی اولین جواب مثبت و مورد قبول خود را بشنوید، همه خستگی‌هایتان رفع خواهد شد.
-
بازاریابی شبکه‌ای خیلی دیر شما را به پول می رساند
این راه برای دستیابی به ثروت زمان‌بر است اگر قصد دارید بر روی خود سرمایه‌گذاری کنید و با استفاده از بازاریابی شبکه‌ای به ثروت مطلوب خود برسید، باید بدانید که این کار زمان زیادی می‌طلبد و راحت نیست. اعتمادسازی برای مردم کار ساده‌ای نیست و نیاز به تمرین، فشار و تلاش همه‌جانبه دارد. یکی از کتاب‌های مفید در زمینه بازاریابی، کتاب نسل سوم بازاریابی نوشته فیلیپ کاتلر است که با مطالعه آن می‌توانید بدانید که چگونه در بازاریابی موفق باشید.
-
نتورک مارکتینگ از شما می‌خواهد که حضوری و رو در رو با مشتریان خود صحبت کنید
این سبک از بازاریابی چالشی است که برای آن نیاز به فعالیت حضوری و رو در رو با مخاطب دارید. شاید بعضی افراد علاقه‌مند به این کار باشند اما عزت نفس کافی برای برقراری ارتباط کلامی و چشمی مؤثر با طرف مقابل نداشته باشند و به همین دلیل در این حرفه پیشرفت نکنند.
اگر می‌خواهید در نتورک مارکتینگ یا بازاریابی شبکه‌ای موفق باشید باید به عزت نفس خود اهمیت دهید و تکنیک‌های زبان بدن و مذاکره را خوب بلد باشید. عامل اصلی که باید روی آن تمرکز کنید عزت نفس است. اگر مایل هستید که حرمت نفس ( Self Esteem ) خود را تقویت کنید، پیشنهاد می‌کنم مقاله های مربوط به اعتماد به نفس و عزت نفس را حتما در سایت ما مطالعه کنید.
-
با بازاریابی شبکه‌ای ممکن است هیچ گاه به موفقیت نرسید
بازاریابی شبکه‌ای یا نتورک مارکتینگ ممکن است یک فرصت عالی برای کسب ثروت و آزادی مالی باشد اما این موضوع به این معنا نیست که هر کسی که در این شبکه فعالیت میکند به موفقیت دست پیدا کند. در واقع در کشور ما هم خیلی‌ها به این حرفه پرداختند و با ناکامی و ضرر روبرو شدند. پس نمی‌توان گفت که همه افرادی که در این بخش از صنعت بازاریابی وارد می‌شوند ثروتمند خواهند شد. برای رسیدن به موفقیت در این حوزه نه تنها باید زحمت و کوشش زیادی کشید بلکه صبر و پایبندی هم لازم است.
روش MLM در نتورک مارکتینگ چگونه عمل می کند؟
شرکت‌های بازاریابی چند سطحی افرادی را که به محصولاتشان علاقه دارند را به عنوان فروشندگان استخدام میکنند. این شرکت‌ها به این افراد حقوق نمی‌دهند بلکه اجازه می‌دهند که محصولاتشان را با قیمت پایین‌تر از بازار تهیه کرده و با قیمت بالاتر به دیگران بفروشند. به این ترتیب، فروشندگان سود حاصل از فروش را برای خود نگه می‌دارند. بسیاری از این فروشندگان پول خود را دوباره صرف خرید محصولات جدید میکنند تا با فروش آنها به مشتریان بیشتر، درآمد خود را افزایش دهند.
بررسی اساسی ترین مشکل بازاریابی شبکه‌ای
یکی از مشکلات اساسی مدل بازاریابی شبکه‌ای این است که خودش را به تدریج نابود میکند. اما چرا؟ بازاریابی شبکه‌ای با قول دادن موفقیت و دستیابی به زیرمجموعه‌های بسیار برای هر توزیع کننده جذاب به نظر می رسد. فرض کنید همه چیز عالی باشد و فروشنده‌ها رو به افزایش باشند. وقتی تعداد فروشنده‌ها به دلیل رشد نمایی به حداکثر خود برسند دیگر بازار کافی برای استخدام نخواهد بود. شرکت درگیر رقابت با تعداد زیادی از فروشندگان است که محصولات خود را به مشتریان عرضه میکنند،
اما چه کسی مشتری است؟ مشتریان خود به فروشندگان تبدیل شده‌اند. همه دنبال فروش کالا هستند و کسی برای خرید نمانده است. در این شرایط، عرضه بیش از حد و تمایل فروشندگان به عرضه بیشتر کالا باعث اشباع بازار و زیان سنگین توزیع کنندگان سطوح پایین‌تر می‌شود. در شرکت‌های سنتی (عبارتی که بازاریابان شبکه‌ای برای اشاره به شرکت‌های غیر شبکه‌ای استفاده میکنند) یک سامانه منطقی برای هماهنگ کردن عرضه و تقاضا وجود دارد. شرکت قادر است بر کانال‌های فروش خود دسترسی داشته باشد و بر آنها نظارت کند و برای تطبیق عرضه با تقاضا آنها را تنظیم کند.
چگونه می توانیم در بازاریابی شبکه‌ای به موفقیت دست پیدا کنیم؟
اگر محصول خود را به دوستان و آشنایان‌تان عرضه کردید یا سعی کردید آنها را به عنوان توزیع کننده جذب کنید و با انکار مواجه شدید، اصرار نکنید و احترام به اختیارشان بگذارید. مهارت‌های مختلفی برای پیشرفت در بازاریابی شبکه‌ای لازم است. از جمله مهارت‌های مذاکره، فروش و جذب، زبان بدن و ارتباط کلامی و… سعی کنید همواره این مهارت‌ها را یاد بگیرید و تقویت کنید.
زیرمجموعه‌های خود را تشویق و آموزش دهید. به یاد داشته باشید که در این سیستم، بخش قابل توجهی از درآمد شما از فروش زیرمجموعه‌هایتان حاصل می‌شود. برای خود برنامه‌ریزی کنید. هدف‌های خود را تعیین کنید و راه‌حل‌های مناسب برای دستیابی به آنها را پیدا کنید. همچنین هدف‌های شما ممکن است شامل فروش مقدار معینی از یک محصول یا جذب تعداد مشخصی از توزیع کننده جدید باشد. رسانه‌های اجتماعی را نادیده نگیرید. شبکه‌های اجتماعی، به خصوص در سال‌های اخیر، به فضای مناسب برای حضور افراد از نقاط مختلف تبدیل شده است. می‌توانید از قدرت این فضاها برای بازاریابی محصولات و جذب افراد جدید بهره ببرید.
نگاهی به مشخصات بازاریابی شبکه‌ای
بازاریابی شبکه‌ای چندین خصوصیت مهم دارد که آنها را در ادامه برای شما شرح داده ایم.
-
وجود یک ساختار سطح‌بندی
تصور کنید فرد الف، یک فرد ب را زیر دست خود دارد. حالا فرد الف هرگاه محصول بفروشد، کمیسیون دریافت میکند و هرگاه فرد ب نیز فروش داشته باشد، باز هم فرد الف قسمتی از کمیسیون فرد ب را نیز دریافت میکند.
-
استفاده از روش فروش مستقیم
شرکت‌های بازاریابی شبکه‌ای، بدون واسطه محصولات خود را به مشتریان عرضه میکنند و از هیچ راه انتقالی استفاده نمی‌کنند. وظیفه توزیع کالاها در بازار، به عهده طرف سومی است که در صورت موفقیت در فروش، کمیسیون دریافت میکند.
-
استفاده از ساختار حقوق متغیر
بازاریابی شبکه‌ای، یک شبکه مبتنی بر کمیسیون است که افراد دخیل در آن، بر اساس کار خاصی که انجام می‌دهند، حق الزحمه می‌گیرند. پس ساختار حقوق آن ثابت نیست.
-
کاهش نیاز به تبلیغات
بازاریابی شبکه‌ای با استفاده از مکانیسم فروش مستقیم، باعث می‌شود شرکت کمتر به تبلیغات تکیه کند، زیرا ارتباط با مشتریان، اثر بسیار بالاتری از تبلیغات دارد.
راهنمایی پله به پله برای موفقیت در بازاریابی شبکه‌ای
بازاریابی شبکه‌ای یک کار جذاب به نظر میرسد چون شما مدیر خود هستید و می‌توانید بدون وابستگی به دیگران ساعات کاری و هدف‌های‌تان را تعیین کنید. اما این کار فقط زمانی لذت بخش خواهد بود که بتوانید درآمد مناسبی از آن داشته باشید. ما در این نوشته می‌خواهیم شما را در بازاریابی شبکه‌ای همراهی کنیم. پس در زیر همه چیزهایی را که باید بدانید مثل نحوه انتخاب شرکت مناسب، نحوه شروع به کار و چگونگی رشد تجارت‌تان را توضیح خواهیم داد.
-
یک نقشه کسب و کار فراهم کنید
پس از اینکه چندین گزینه برای شرکت‌های ممکن را در نظر گرفتید، برنامه خود را برای راه‌اندازی و توسعه کسب و کارتان مشخص کنید. این برنامه به شما کمک میکند که یک شرکت مناسب را انتخاب کنید. این نکات را هنگام تدوین یک نقشه کسب و کار و یا بیزینس پلن به یاد داشته باشید: شما قصد دارید چه کالا یا خدماتی را عرضه کنید؟ بازار هدف شما چیست؟ قصد دارید چقدر از زمان خود را به این فعالیت اختصاص دهید؟ آیا این یک تعهد پاره وقت است یا می‌خواهید هفت روز در هفته فعال باشید؟ هدف شما چیست؟ آیا می خواهید پول‌دار شوید یا فقط درآمد اضافی داشته باشید؟ به آینده فکر کنید.
پس از 5 سال کجا خواهید بود؟ پس از 10 سال چطور؟ روش بازاریابی شما چیست؟ آیا قصد دارید تماس‌های تلفنی زیادی بگیرید؟ از وبسایت یا شبکه‌های اجتماعی استفاده میکنید؟ یا به صورت حضوری با مشتریان بالقوه در تماس هستید؟ شما می توانید در صورت نیاز برنامه‌تان را ویرایش کنید، اما داشتن یک راهبرد هنگام شروع به کار به شما کمک خواهد کرد.
-
در بازاریابی شبکه‌ای از خطرات کلاهبرداری حذر کنید
برخی از شرکت‌ها با خرید محصولات یک شرکت دیگر، سود خود را افزایش می‌دهند ولی به ضرر کارمندان خود عمل میکنند. برخی از نشانه‌هایی که باید به آنها دقت کنید عبارتند از:
- اگر شرکت بیشترین درآمد خود را از فروش محصولات به جای اختصاص دادن به فروشندگان به جای سود خود کسب کند.
- و یا اگر شرکت تمایل داشته باشد بیشتر از حجم فروش محصولاتش، فروشنده استخدام کند.
اگر دو وضعیت بالا را در شرکتی مشاهده کردید، با آنها قرارداد نبندید.
-
قرارداد را با دقت مطالعه کنید
فوراً هیچ چیز را امضا نکنید. به خود فرصت دهید تا تمام قرارداد را بخوانید و بفهمید. شاید هم بخواهید با یک حقوقدان یا حسابرس مشورت کنید تا از عدالت معامله و قانون‌مندی شرکت اطلاع پیدا کنید.
-
در بازاریابی شبکه‌ای با کارفرما گفتگو کنید
هنگامی که شرکت مورد نظر خود را انتخاب کردید، احتمالاً با یک نفر کارفرما یا نماینده شرکت روبرو خواهید شد. در مراحل استخدام دقت و هوشیاری خود را حفظ کنید و به سادگی به آنها اطمینان نکنید. به خاطر داشته باشید که اگر شما به سیستم وارد شوید، آنها سود بیشتری کسب خواهند کرد. پس ممکن است آنها برای جلب توجه شما و افزایش درآمد خود، صادقانه و شفاف در مکالمات خود عمل نکنند. پس تمام توجه خود را به کاری که قصد دارید انجام دهید معطوف کنید و اجازه ندهید با تهدید یا تشویق درباره مقدار حقوق‌تان شما را از هدف اصلی منحرف کنند. سوالات واضح و مشخصی را از نماینده شرکت مطرح کنید. اگر جواب آنها شما را راضی نکرد جزئیات بیشتر و کامل‌تری را از آنها درخواست کنید. بخشی از سوالات شما می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
شرکت دقیقاً چه خواسته‌ای از شما دارد؟ میزان خواسته آنها از فروش شما چقدر است؟ انتظار دارند چند نفر را استخدام کنید؟ آیا شما ملزم به حضور در برنامه‌های آموزشی هستید یا خیر؟
-
درباره کالاها یا خدماتی که شرکت ارائه میکند سوال بپرسید
شما که مسئول تولید و پخش این کالاها هستید، باید از صحت و سلامت آنها مطمئن باشید. بعضی از شرکت‌ها کالاهای نامطمئن یا خطرآفرین را به بازار می‌فرستند و اگر شما در فروش و شرکت در این پروژه‌ها دخیل باشید مجرم شناخته و با عواقب حقوقی روبرو خواهید شد. زمانی که یک کالا را انتخاب میکنید باید به نکات زیر توجه کنید: آیا این کالا ایمن است؟ آیا مطالب مورد ادعای کالا با تحقیقات قانونی همخوانی دارد؟ و آیا خودم مایل به استفاده از این کالا هستم؟ آیا قیمت این کالا منصفانه است؟
-
در بازاریابی شبکه‌ای رهبران شرکت و مدیران ارشد آن را بررسی کنید
همانطور که درباره شرکت‌ها اطلاعات جمع‌آوری میکنید، به نحوه رفتار و عملکرد مدیران آنها نیز توجه کنید. آیا رهبری شرکت قابل اعتماد و مطابق با قوانین است؟ اگر رهبران شرکت درگیر فساد یا مسائل حقوقی شده‌اند، شاید بهتر باشد از کار کردن در این شرکت‌ها دوری کنید.
-
مناسب ترین شرکت را برای فعالیت انتخاب کنید
درباره شرکت‌ها اطلاعات کافی را جمع‌آوری کنید. یکی از عوامل مهم برای تبدیل شدن به یک فروشنده و بازاریاب موفق، انتخاب یک شرکت مناسب است. با استفاده از قسمت جستجوی گوگل، در مورد شرکت‌های مختلف تحقیق کنید و نکات مهم را بررسی کنید. برای تشخیص شرکت مناسب، می‌توانید از برخی سوالات بهره بگیرید. به عنوان مثال: شرکت چه قدمتی دارد؟ آیا در حوزه کار خود دارای تجربه است و یا تازه وارد بازار است؟ فروش شرکت چطور است؟ آیا رشد فروش داشته و یا در حال کاهش است؟ شهرت عمومی شرکت چطور است؟ تا چه حدی شناخته شده است؟
بعد از بررسی سوالات بالا، اگر هنوز به شرکت مورد نظر اعتماد ندارید، می‌توانید نظرات کاربران را در وبلاگ‌ها و یا شبکه‌های اجتماعی درباره شرکت مورد نظر را نیز مطالعه کنید.
-
در بازاریابی شبکه‌ای با مخاطبین و علاقه‌مندان به کارتان در ارتباط باشید
برای تبدیل کردن افرادی که ممکن است مشتری شوند به مشتری واقعی، باید با آنها رابطه برقرار کنید. به همین دلیل، صفحه وب خود را با یک ربات چت (که برای ارائه پاسخ به کسانی که به صفحه شما سر می‌زنند طراحی شده است) تجهیز کنید. اطلاعات تماس‌تان را در دسترس قرار دهید و آنها را در یک فایل منظم نگه دارید. هر وقت با یک مشتری بالقوه صحبت کردید، سعی برای فروش محصول‌تان را شروع کنید. اگر نتوانستید از اول موفق باشید، دوباره امتحان کنید. اینکه یک نفر یک بار به کار شما توجه نکرده است به این معنی نیست که هیچ‌وقت به آن علاقه‌مند نخواهد شد. ولی هم‌زمان مواظب باشید که در این کار اغراق نکنید. چون ممکن است به سادگی به عنوان یک اسپمر شناخته شوید و این مسئله می‌تواند به کسب و کار شما صدمه جبران‌ناپذیر بزند.
-
مشتریان جدیدی که به کسب و کار شما علاقه‌مند هستند را شناسایی کنید
یکی از عوامل مهم در موفقیت بازاریابی شبکه‌ای، این است که بتوانید مشتریان جدید و بالقوه را جذب کنید. اگر می‌خواهید به سطح درآمد مطلوب خود برسید، باید همیشه در جستجوی مشتریان جدید باشید. برای این موضوع، راه‌های مختلفی وجود دارد که در زیر بررسی می‌کنیم:
- می‌توانید آگهی‌های تازه و جذاب درباره کسب و کار خود بسازید و یا از تلفیق چند استراتژی مختلف برای افزایش دامنه مخاطبین خود استفاده کنید.
- علاوه بر این، رسانه‌های اجتماعی یک روش نسبتاً ارزان و ساده برای تبلیغ محصول شما است.
- صفحات اختصاصی برای شرکت خود در هر یک از پلتفرم‌های اصلی رسانه‌های اجتماعی ایجاد کنید و آنها را به صورت منظم به روز نگه دارید.
- از طریق اینترنت و یا تبلیغات چاپی، فضای تبلیغاتی مناسب را انتخاب و خریداری کنید.
- سایت‌های اینترنتی و روزنامه‌های مختلف می‌توانند نقش مهمی در شناساندن محصول شما به مخاطبان داشته باشند.
- تماس‌های تلفنی، با وجود قدمتشان، همچنان یک راه پرطرفدار برای پیدا کردن مشتریان بالقوه هستند.
- تعامل شخصی نیز یکی از روش‌های موثر برای جذب مشتریان است. شما هرگز نمی‌دانید که در چه لحظه‌ای ممکن است با افرادی که به کار و محصولات شما علاقه دارند روبرو شوید. پس همواره کارت ویزیت خود را در دسترس داشته و آماده باشید که درباره شرکت و محصولات خود صحبت کنید.
-
در بازاریابی شبکه‌ای از فرصت‌های آموزشی و گردهمایی‌های حرفه‌ای استفاده کنید
این کارها به شما کمک میکنند تا ارتباطات جدید برقرار کنید و مهارت‌های مورد نیاز را یاد بگیرید. بنابراین با حضور در این نوع فعالیت‌ها می‌توانید برای دستیابی به موفقیت آماده شوید.
-
محصولات خود را به خوبی بشناسید و درباره آنها اطلاعات کافی کسب کنید
شما مسئول فروش محصولات‌تان هستید، پس باید در جریان تمام جزئیات و اخبار مربوط به آنها باشید. این کار به وقت و هزینه زیادی نیاز دارد، پس باید برای نحوه نمایش و تبلیغ محصول به مخاطبان هدف خود برنامه داشته باشید و بدانید چطور به پرسش‌ها و ابهامات درمورد آنها جواب دهید. علاوه بر این، شما باید برای حمایت از محصولات‌تان تحقیقات و مطالعات لازم را انجام دهید.
-
در بازاریابی شبکه‌ای مربی مناسب خود را پیدا کنید
مربی وظیفه دارد شما را در مراحل اولیه کار هدایت کند. بنابراین معمولاً هر چه پیشرفت بیشتری داشته باشید، مربی شما نیز درآمد بالاتری کسب میکند. پس در واقع، به سود خود آنهاست که قدم به قدم با شما همکاری کنند. ویژگی‌هایی که باید یک مربی مناسب دارا باشد عبارتند از: شخصی که هنگام نیاز به کمک، قابل دسترس است. همچنین شخصی که می‌توانید در کنار او با آسودگی و توجه کار کنید. شخصی که نسبت به شما راستگو است و با صداقت رفتار میکند و هر چیزی را که باید برای بهتر شدن عملکردتان بدانید با شما به اشتراک می‌گذارد.
-
با کارشناسان درباره کسب و کار خود صحبت کنید
شما باید به تمام جنبه‌های مربوط به اجرای مشاغل خود پاسخگو باشید. (مثل: مالیات، قانون و غیره.) پس استفاده از خدمات یک حسابدار و وکیل می‌تواند به شما در اداره بهتر کسب و کارتان یاری رساند.
-
در بازاریابی شبکه‌ای کمیسیون‌های مناسبی را به اعضای تیم خود پرداخت کنید
وقتی کمیسیون‌هایی با مقدار منطقی به فروشندگان خود اختصاص دهید، آنها را برای فعالیت‌هایشان تشویق و تحریک میکنید. این کار باعث می‌شود که آنها درآمد بالاتری را برای خود و شما کسب کنند و همچنین به شرکت‌تان وفادار بمانند. این موضوع مزیت شما است چون به این راه می‌توانید فروشندگان دارای استعداد را در تیم خود حفظ کنید تا برای پیشبرد تجارت شما تلاش نمایند.
-
راهنمایی موثر افراد انتخاب شده توسط خودتان
در قسمت های قبلی خواندیم که عملکرد کارمندان‌تان بر سودآوری شما تاثیر زیادی دارد. پس برای بهبود بیشتر در افزایش فروش خود باید آنها را خوب آموزش بدهید. این کار ممکن است نیاز به وقفه زمانی زیادی داشته باشد حتی تا چند هفته! اما به خاطر داشته باشید که در حال ساخت یک تیم هستید و به نفع شماست که وقت کافی را برای اطمینان از کارایی نیروی‌تان صرف کنید.
-
در بازاریابی شبکه‌ای افراد مشتاق را به سمت خود بکشانید
یکی از راه‌های رسیدن به موفقیت در یک شرکت بازاریابی و شبکه‌ای، جذب افراد جدید و مشتاق است. شما خودتان یک روز به عنوان یک عضو جدید شروع کردید و حالا می‌توانید تجربه‌های خود را به اشتراک بگذارید. افرادی که ممکن است مشتریان شما شوند، منابع ارزشمندی برای تیم شما هستند. پس همواره آماده پاسخگویی به نیازهای آنها باشید و برای جلب توجه‌شان از همه راه‌های ممکن استفاده کنید. خودتان را به عنوان یک معرف کاملا حرفه‌ای معرفی کنید. همچنین سعی کنید افراد باهوش، متعهد و توانمند را برای همکاری با خود پیدا کنید.
کلام آخر
خیلی خوشحالیم که تا انتهای این مقاله همراه تیم دانشگاه کسب و کار بودید. در این مقاله یاد گرفتیم که بازاریابی شبکه‌ای خودش کلاهبرداری نیست ولی ممکن است در آن کلاهبرداری صورت بگیرد. این موضوع در کشورهای مختلفی مانند سنگاپور، هند و سایر کشورهای آسیا رخ داده و شرکت‌های زیادی در این کشورها ممنوع شده‌اند. در ایران هم فعالیت شرکت‌های هرمی قانوناً ممنوع است اما چندین شرکت ایرانی بازاریابی شبکه‌ای را به صورت قانونمند انجام می‌دهند که باید آنها را از این موضوع تفکیک کرد. اما چگونه بازاریابی شبکه‌ای به کلاهبرداری تبدیل می‌شود؟ وقتی یک شرکت فقط بر روی جذب عضو جدید تمرکز دارد و فروش هیچ محصول یا خدمات خاصی ندارد. اگر هم محصول یا خدماتی وجود داشته باشد، یا قیمت آن بسیار بالاتر از ارزش واقعی است یا کارایی مناسب ندارد. این نوع بازاریابی را هرمی می‌گویند!
یک نمونه معروف از این کار را در کشور خودمان می‌توانیم ببینیم، بله منظورم گلد کوئست یا گلد کوئیست است! این شرکت در ابتدای دهه 80 به ایران آمد. گلد کوئیست با قول پول‌دار شدن در یک شب، سکه‌های طلایی را با قیمتی بیشتر از قیمت واقعی آنها به فروش می‌گذاشت و همچنین برای عضو جدید پورسانتی می‌داد. فعالیت این شرکت در ایران پس از چند سال ممنوع شد ولی چند سال است که فعالیت دوباره این شرکت با نام QNet دوباره آغاز شده است و با وجود دستگیری‌های اعضای آن هنوز هم ادامه دارد. شما درباره بازاریابی شبکه‌ای چگونه فکر میکنید؟ به نظر شما این روش بازاریابی نوعی کلاهبرداری است یا خیر؟