بازاریابی بین‌المللی یکی از شاخه‌های بازاریابی است که به برنامه ریزی و اجرای فعالیت‌های تجاری در بین کشورهای مختلف می‌پردازد. بازاریابان بین‌المللی باید با توجه به نیازها، خواسته‌ها، سلایق و رفتارهای مصرف کنندگان در بازارهای مختلف، استراتژی‌های مناسب را طراحی و پیاده سازی کنند. بازاریابی بین‌المللی اهمیت زیادی در صادرات و واردات کالا و خدمات دارد. صادرات به معنای فروش کالا و خدمات یک کشور به کشورهای دیگر است. واردات همان خرید کالا و یا خدمات از سایر کشورها می‌باشد. صادرات و واردات موجب توسعه اقتصادی، افزایش درآمد، اشتغال زایی، تنوع بخشیدن به بازار داخلی، افزایش رقابت پذیری، انتقال دانش و تکنولوژی و تقویت روابط سیاسی و فرهنگی می‌شوند. بازاریابان بین‌المللی برای ورود به بازارهای جهانی باید عوامل محیط خارج از کشور را تحلیل کنند.
این عوامل شامل جغرافیا، جمعیت، فرهنگ، سطح توسعه اقتصادی، ساختار سیاسی و قانونی، رقابت، نظام پولی و ارزی و غیره هستند. بازاریابان بین‌المللی همچنین باید روش‌های مناسب برای ورود به بازارهای جدید را انتخاب کنند. این روش‌ها شامل صادرات مستقیم یا غیرمستقیم، مشارکت در سرمایه گذاری خارج از کشور، تولید در خارج از کشور، مالک شدن به شرکت‌های خارج از کشور، ائتلاف با شرکت‌های خارج از کشور و غیره هستند.
بازاریابان بین‌المللی باید نسبت به تطبيق چهار عامل آميخته بازاريابي (محصول، قيمت، توزيع و ترويج) با شرايط بازار هدف اقدام كنند. گاهي اين تطبيق به معني استاندارد سازی (يكسان سازي) است كه يعني استفاده از يك استراتژي يكسان در تمام بازارها! گاهي نيز به معني تفكيك (سفارشي سازي) است كه به معنای تغيير استراتژي بسته به نیازها و خصوصيات هر بازار می‌باشد. برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره بازاریابی بین‌المللی تیم دانشگاه کسب و کار را تا انتهای این مقاله همراهی کنید.
بررسی ویژگی‌های بازاریابی بین‌المللی
در ادامه برخی از ویژگی‌های این روش بازاریابی را در کنار هم بررسی می‌کنیم:
- تحلیل محیط بین‌المللی: بازاریابان بین‌المللی باید عوامل غیر قابل کنترل در محیط‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، قانونی، جغرافیایی و تکنولوژیکی کشورهای هدف را شناسایی و ارزیابی کنند. این عوامل ممکن است تأثیر مستقیم یا غیرمستقیم بر تقاضا، رقابت، قوانین، روش‌های توزیع و ترویج داشته باشند. بازاریابان باید استراتژی‌های خود را با توجه به این عوامل تطبیق دهند.
- استراتژی‌های ورود به بازارها: بازاریابان بین‌المللی باید روش‌های مناسب برای ورود به بازارهای جدید را انتخاب کنند. این روش‌ها ممکن است شامل صادرات، سرمایه گذاری مستقیم خارجی، مشارکت‌های بین‌المللی، سرمایه گذاری مشترک، فرانچایز، لایسنس و غیره باشند. هر روش دارای مزایا و معایب خود است و نسبت به شرایط بازار، منابع شرکت، رقابت و روحیه بازار سازگار است.
- آماده سازی آميخته بازاريابي: بازاريابان بین‌المللی بايد تصميم بگيرند كه آيا كالا يا خدمات خود را به صورت استاندارد يا تعديل شده در بازارهاي مختلف ارائه دهند. اين تصميم به عواملي چون نيازها و سلايق مصرف كنندگان، درجه تفاوت فرهنگي، قيمت پذيرفتني، نظام قانوني و حقوقي، نظام حساب داري و مالياتي، نظام اندازه گيري و وزن كالا، نظام توزيع و حمل و نقل و نظام ترويج و اطلاع رساني بستگي دارد.
بازاريابي بین‌المللی يك فعاليت پويا و پرچالش است كه نقش مؤثري در رشد اقتصاد جهاني دارد. بازاريابان بین‌المللی بايد داراي دانش و مهارت‌های لازم براي شناسايي و بهره برداري از فرصت‌های بازارهاي جديد باشند.
نگاهی به تأثیر شرکت‌ها در بازاریابی جهانی
بازاریابی بین‌المللی فرایندی است که در آن شرکت‌ها تلاش می‌کنند تا کالا و خدمات خود را به مشتریان یا مصرف‌کنندگان خود در بیش از یک کشور ارائه دهند. در واقع بازاریابی بین‌المللی نیازمند شناخت و تطبیق با محیط‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و قانونی مختلف است. شرکت‌ها باید استراتژی‌های مناسب را برای ورود به بازارهای جدید انتخاب کنند و قابلیت‌های بازاریابی خود را تقویت کنند. می‌توان گفت شرکت‌ها نقش مهم و تعیین‌کننده‌ای در موفقیت بازاریابی بین‌المللی دارند. شرکت‌ها باید از قابلیت‌های بازاریابی خود به عنوان ابزارهای رقابتی استفاده کنند. قابلیت‌های بازاریابی عبارت‌اند از توانایی شرکت در شناسایی، ارزش‌گذاری، ارائه و ارتقای کالا و خدمات به مشتریان هدف و… قابلیت‌های بازاریابی شامل عوامل مختلف مانند دانش بازار، تحقیقات بازار، نوآوری محصول، توسعه محصول، تبلیغات، فروش، توزیع و خدمات پس از فروش هستند.
در واقع قابلیت‌های بازاریابی به شرکت‌ها کمک می‌کنند تا مزایای رقابتی پایدار از طرف مشتریان به دست آورند. مزایای رقابتی به شرکت‌ها اجازه می‌دهند تا در بازار بین‌المللی برجسته شوند و سود بالاتر و سهم بازار بزرگ‌تر را کسب کنند. همچنین مزایای رقابتی ممکن است در قالب کالا یا خدمات با کیفیت بالاتر، قيمت پائین‌تر، ارائه خدمات بهتر و يا ايجاد اعتبار و شهرت در بازار باشد. با توجه به این نقش حياتي شرکت‌ها در موفقيت بازاريابي بین‌المللی، لازم است كه شرکت‌ها عوامل مؤثر بر قابلیت‌های بازاريابي خود را شناسايي و بهبود بخشند. عوامل مؤثر بر قابلیت‌های بازاريابي ممكن است شامل منابع سازماني، فرهنگ سازماني، ساختار سازماني، رهبري و تعهد مديريتي باشند. شرکت‌ها با توجه به شرايط خاص خود و بازارهاي هدف خود باید استراتژی‌های مناسب را برای توسعه و بهره‌برداری از قابلیت‌های بازاریابی خود انتخاب کنند.
نگاهی به مزیت‌های مختلف بازاریابی بین‌المللی
در ادامه می‌خواهیم برخی از مزیت‌های مختلف این روش بازاریابی را مورد بررسی قرار دهیم. اگر شما نیز علاقه‌مند به دانستن بیشتر درباره این موضوع هستید، حتماً تا انتهای این مقاله تیم دانشگاه کسب و کار را همراهی کنید.
1. ایجاد فرصت‌های شغلی مختلف
بازاریابی بین‌المللی به معنای انجام فعالیت‌های بازاریابی در چندین کشور است. بازاریابی بین‌المللی می‌تواند فرصت‌های شغلی زیادی را برای افراد مختلف ایجاد کند. در ادامه برخی از این فرصت‌های شغلی را بررسی کرده‌ایم:
- بازاریابان بین‌المللی: این افراد مسئول برنامه ریزی و اجرای استراتژی‌های بازاریابی در بازارهای خارجی هستند. آنها باید با فرهنگ، قوانین، رقبا و مشتریان هدف در کشورهای مختلف آشنا باشند و توانایی ارتباطات چند زبانه داشته باشند. بازاریابان بین‌المللی ممکن است در شرکت‌های بزرگ چند ملیتی، شرکت‌های کوچک تجارت الکترونیک یا سازمان‌های غیر انتفاعی کار کنند.
- مدیران حساب بین‌المللی: این افراد مسئول مدیریت روابط با مشتریان در سطح جهانی هستند. آنها باید نیازها، خواسته‌ها و انتظارات مشتریان را شناسایی و پاسخ دهند و راه‌حل‌های مناسب را پیشنهاد دهند. مدیران حساب بین‌المللی ممکن است در صنایع مختلف مانند تکنولوژی، خدمات مالی، سلامت و غیره فعال باشند.
- مترجمان و مفسران: این افراد مسئول ترجمه و تفسیر زبان‌های خارجی به زبان مادری یا بالعکس هستند. آنها باید توانایی شنیداری، خواندن، نوشتن و گفتار در زبان‌های مورد نظر را داشته باشند و با فرهنگ و اصطلاحات زبان‌های مختلف آشنا باشند. مترجمان و مفسران ممکن است در زمینه‌های مختلف مانند حقوق، پزشکی، تجارت، سفر و غیره کار کنند.
به علاوه، بازاریابی بین‌المللی ممکن است فرصت‌های شغلی را برای سایر حوزه‌های مرتبط با بازاریابی افزایش دهد، مانند تحقیقات بازار، تحلیل داده، طراحی گرافیک، نوشتار تبلیغاتی و غیره. بازاریابی بین‌المللی چالش‌ها و پاداش‌های خود را دارد، اما به قطع یک حوزه جذاب و پویا برای کسانی است که به دنبال گسترش دیدگاه جهانی و ارائه ارزش به جامعه هستند.
2. به وجود آوردن مزیت‌های رقابتی
بازاریابی بین‌المللی فرایندی است که در آن شرکت‌ها تلاش می‌کنند تا با ارائه کالا و خدمات مناسب به مشتریان خود در کشورهای مختلف، سود و سهم بازار خود را افزایش دهند. بازاریابی بین‌المللی می‌تواند به شرکت‌ها کمک کند تا مزیت‌های رقابتی متعددی ایجاد کنند. برخی از این مزیت‌ها عبارت‌اند از:
- گسترش بازار هدف: با ورود به بازارهای جدید، شرکت‌ها می‌توانند تعداد مشتریان خود را افزایش دهند و درآمد بیشتری کسب کنند. همچنین، با توجه به نیازها و سلایق مختلف مشتریان در بازارهای بین‌المللی، شرکت‌ها می‌توانند محصولات و خدمات خود را بهبود ببخشند و تنوع بیشتری ارائه دهند.
- بهره‌گیری از منابع و تکنولوژی: با حضور در بازارهای بین‌المللی، شرکت‌ها می‌توانند از منابع و تکنولوژی موجود در کشورهای مختلف استفاده کنند و هزینه‌های تولید و عرضه خود را کاهش دهند. به عنوان مثال، شرکت‌های خودروسازی معمولاً قطعات خودرو را از کشورهای دارای قیمت پایین‌تر وارد می‌کنند و یا خطوط تولید خود را در کشورهای دارای نیروی انسانی ارزان‌تر احداث می‌کنند.
- افزایش شهرت و اعتبار: با حضور در بازارهای بین‌المللی، شرکت‌ها می‌توانند شهرت و اعتبار خود را در سطح جهانی افزایش دهند و به عنوان یک برند قابل اعتماد و محبوب شناخته شوند. این امر می‌تواند به جذب مشتریان جدید، حفظ وفاداری مشتریان فعلی، افزایش قدرت مذاکره با تأمین‌کنندگان و همکاران، و کسب جوایز و گواهینامه‌های بین‌المللی کمک کند.
با توجه به نکات فوق، می‌توان گفت که بازاریابی بین‌المللی چالش‌برانگیز است، اما پاداش آن نیز بسیار زیاد است. شرکت‌های موفق در بازاریابی بین‌الملل، آن‌هایی هستند که با تحقیق و بررسی دقیق بازار هدف، استراتژی مناسب را طراحی و پیاده‌سازی می‌کنند و با توجه به تغییرات محیطی، آن را بازنگری و بهبود می‌بخشند.
3. هدر نرفتن تولیدات مازاد یک کشور
بازاریابی بین‌المللی یکی از راه‌های مؤثر برای استفاده از تولیدات مازاد یک کشور است. تولید مازاد به معنای تولید بیشتر از نیاز داخلی یک کشور است که ممکن است به دلایل مختلف از جمله توانایی تولید بالا، کاهش تقاضا، رقابت با محصولات جدید و غیره رخ دهد. اگر این تولیدات مازاد در بازار داخلی باقی بمانند، ممکن است باعث کاهش قیمت، ضرر سازندگان، اتلاف منابع و آلودگی محیط زیست شوند. بنابراین، یک راه حل مناسب برای حل این مشکل، عرضه این تولیدات به بازارهای خارجی است.
بازاریابی بین‌المللی به کسب و کارها کمک می‌کند تا با شناسایی و جذب مشتریان جدید در سایر کشورها، فروش خود را افزایش دهند. همچنین، بازاریابی بین‌المللی به کسب و کارها فرصت می‌دهد تا از نوآوری‌های جدید، استانداردهای بین‌المللی و رقابت سالم بهره‌مند شوند. بازاریابی بین‌المللی همچنین موجب گسترش صادرات و درآمد ارزی یک کشور می‌شود که به نوبه خود منجر به رشد اقتصادی و افزایش سطح زندگی مردم آن کشور می‌گردد. به طور خلاصه، بازاریابی بین‌المللی چندین فایده برای استفاده از تولیدات مازاد یک کشور دارد. این فایده‌ها عبارت‌اند از:
- جلوگیری از کاهش قیمت و ضرر سازندگان در بازار داخلی
- افزایش فروش و سود در بازارهای خارجی
- بهره‌گیری از نوآوری‌ها و استانداردهای بین‌المللی
- رقابت سالم و بهبود کیفیت محصولات
- گسترش صادرات و درآمد ارزی
- رشد اقتصادی و افزایش سطح زندگی
4. تأثیر بازاریابی بین‌المللی بر رکود اقتصادی
بازاریابی بین‌المللی می‌تواند یکی از راهکارهای مؤثر برای جلوگیری از رکود اقتصادی باشد. رکود اقتصادی زمانی رخ می‌دهد که تولید ناخالص داخلی یک کشور به صورت منفی رشد کند و فعالیت‌های اقتصادی کاهش یابند. عوامل مختلفی می‌توانند منجر به رکود شوند، از جمله کاهش تقاضا، افزایش تورم، نوسانات نرخ ارز، تحریم‌های سیاسی و بحران‌های مالی و. . بازاریابی بین‌المللی به شرکت‌ها کمک می‌کند تا بازارهای جدید و پتانسیل را در سایر کشورها شناسایی و به آنها دسترسی پیدا کنند. این کار مزایای زیر را دارد:
- افزایش فروش و سود: با ورود به بازارهای خارجی، شرکت‌ها می‌توانند محصولات و خدمات خود را به تعداد بیشتری از مشتریان عرضه کنند و درآمدهای خود را افزایش دهند. همچنین با استفاده از استراتژی‌های قیمت‌گذاری مناسب، شرکت‌ها می‌توانند حاشیه سود خود را بهبود بخشند.
- کاهش وابستگی به بازار داخلی: با گسترش فعالیت‌های خارج از کشور، شرکت‌ها می‌توانند خطرات ناشی از نوسانات و بحران‌های بازار داخلی را کمینه کنند. به عنوان مثال، اگر یک شرکت فقط در چین فعال باشد و با شروع جنگ تجاری با آمریکا، تقاضای محصولات آن کاهش یابد، شرکت ممکن است با رکود روبه‌رو شود. اما اگر شرکت در بازارهای دیگر هم حضور داشته باشد، مثلاً در اروپا یا آفریقا، می‌تواند جبران کننده باشد.
- بهبود توانایی رقابت: با حضور در بازارهای بین‌المللی، شرکت‌ها مجبور می‌شوند با استانداردهای بالاتر و رقبای قوی‌تر سروکار داشته باشند. این امر موجب محرک شدن نوآوری و بهبود کیفیت محصولات و خدمات شده و در نتیجه، قابلیت رقابت شرکت‌ها را افزایش می‌دهد.
برای ورود به بازارهای بین‌المللی، شرکت‌ها باید استراتژی‌های مناسب را طرح و پياده سازي كنند. بستگي به هدف، منابع و شرایط شرکت‌ها، روش‌های مختلفی برای ورود به بازارهای خارجی وجود دارد، از جمله صادرات، ایجاد شعبه یا نمایندگی، مشارکت با شرکای محلی، ایجاد شرکت مشترک، انتقال تکنولوژی، اخذ مجوز تولید یا فروش و…
5. نگاهی به گسترش بازار توسط این روش بازاریابی
بازاریابی بین‌المللی به معنای ارائه محصولات یا خدمات به مشتریان در کشورهای مختلف است. بازاریابی بین‌المللی می‌تواند منجر به گسترش بازار شود. زیرا:
- بازاریابی بین‌المللی امکان دسترسی به بازارهای جدید را فراهم می‌کند. این موضوع به شرکت‌ها اجازه می‌دهد تا سهم بازار بالاتر، درآمد بیشتر و رشد سریع‌تر را کسب کنند.
- بازاریابی بین‌المللی افزایش تنوع محصولات یا خدمات را تسهیل می‌کند. این موضوع به شرکت‌ها اجازه می‌دهد تا نیازها و تقاضای مشتریان مختلف را برآورده کنند و از وابستگی به یک بازار خاص جلوگیری کنند.
- بازاریابی بین‌المللی بهبود کیفیت و نوآوری را تشویق می‌کند. این به شرکت‌ها اجازه می‌دهد تا از دانش، فن آوری و استانداردهای جهانی استفاده کنند و با رقبای بین‌المللی رقابت کنند.
بنابراین، بازاریابی بین‌المللی چالش‌های و فرصت‌های زیادی را برای شرکت‌های جهانی ایجاد می‌کند. شرکت‌های جهانی باید استراتژی‌های بازاریابی مناسب را طراحی و پیاده سازی کنند تا از فواید بازارهای بین‌المللی بهره‌مند شوند.
نگاهی به استراتژی‌های مختلف بازاریابی بین‌المللی
برای موفقیت در بازاریابی بین‌المللی، شرکت‌ها باید استراتژی‌های مناسب را بر اساس تحلیل شرایط کشور هدف انتخاب کنند. به طور کلی، چهار استراتژی اصلی در بازاریابی بین‌المللی وجود دارد:
- استانداردسازی: در این استراتژی، شرکت‌ها یک محصول یا خدمات یکسان را در تمام بازارهای خود بدون تغییر در قیمت، تبلیغات، توزیع و غیره ارائه می‌دهند. این استراتژی مناسب برای محصولات یا خدمات که نیاز و سلایق مشترک در بازارهای مختلف دارند. به عنوان مثال، شرکت کوکاکولا نوشیدنی خود را با نام و بسته بندی یکسان در سراسر جهان عرضه می‌کند.
- تطبیق: در این استراتژی، شرکت‌ها محصولات و خدمات خود را به صورت جزئی یا کامل به بازار هدف سازگار می‌کنند. این استراتژی مناسب برای محصولات یا خدمات که نیاز و سلایق متفاوت در بازارهای مختلف دارند. به عنوان مثال، شرکت مک دونالد غذاهای خود را با توجه به عادات غذایی و فرهنگ‌های محلی تغییر می‌دهد.
- تمایز: در این استراتژی، شرکت‌ها محصولات و خدمات جدید و منحصر به فرد را برای بازار هدف طراحی و ارائه می‌دهند. این استراتژی مناسب برای محصولات یا خدمات که پتانسیل نوآوری و اختلاف رقابت پذیر دارند. به عنوان مثال، شرکت اپل گوشی‌های هوشمند خود را با قابلیت‌های جذاب و منحصر به فرد در بازار عرضه می‌کند.
- تعادل: در این استراتژی، شرکت‌ها سعی می‌کنند تعادل مناسب بین استانداردسازی و تطبیق را حفظ کنند. این استراتژی مناسب برای محصولات یا خدمات که نقطه تلاقی بین نظام جهانی و محلی دارند. به عنوان مثال، شرکت نایک کفش‌های ورزشی خود را با استفاده از برند و طراحی جهانی، اما با توجه به اندازه، رنگ و سبک‌های محلی تولید می‌کند.
این چهار استراتژی بازاریابی بین‌المللی، راهنمایی کلی برای شرکت‌ها هستند.
نگاهی به چالش‌های مختلف بازاریابی بین‌المللی
در این قسمت برخی از چالش‌هایی که بازاریابی بین‌المللی با آن رو به رو هست را بررسی می‌کنیم. تا انتهای این مقاله تیم دانشگاه کسب و کار را همراهی کنید.
1. بررسی موانع قانونی و تجاری
بازاریابی بین‌المللی مزایای زیادی دارد، از جمله گسترش بازار، افزایش سود، بهبود توان رقابتی و ارتقای کیفیت محصولات و… اما بازاریابان بین‌المللی با چالش‌ها و موانع زیادی نیز روبرو هستند که باید آنها را شناسایی و رفع کنند. به طور کلی، موانع بازاریابی بین‌المللی را می‌توان به دو دسته قابل کنترل و غیر قابل کنترل تقسیم کرد. عوامل قابل کنترل شامل محصول، قیمت، توزیع و ارتباطات است. شرکت می‌تواند بر اساس شرایط بازار هدف، استراتژی خود را در این زمینه‌ها تعیین و تغییر دهد. برای مثال، شرکت ممکن است برای هر بازار گروه‌بندی شده، چندین نوع محصول با کیفیت‌های مختلف عرضه کند، یا از روش‌های قیمت‌گذاری مناسب برای جذب مشتریان و رقابت با رقبا استفاده کند، یا از کانال‌های توزیع مناسب برای رساندن محصول به دست مصرف‌کننده نهایی بهره بگیرد، یا از ابزارهای ارتباطات بازاریابی مؤثر برای اطلاع‌رسانی و ترویج محصول خود استفاده کند.
عوامل غیر قابل کنترل شامل عوامل خارج از کنترل شرکت هستند که بر فعالیت‌های بازاریابان بین‌المللی تأثیر دارند. این عوامل عبارت‌اند از:
- عوامل سیاسی – قانونی: شامل قوانین و مقررات دولت‌ها، سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی در زمینه تجارت بین‌الملل، مثل تعرفه‌ها، صادرات و واردات، حقوق مالکیت فکری، حقوق مصرف‌کننده و استانداردهای بهداشت و امنیت می‌باشد.
- عوامل اقتصادی: شامل شاخص‌ها و روندهای اقتصاد جهان و هر کشور، مثل سطح درآمد، نرخ تورم، نوسانات ارز، نظام بانکی و مالی، تقاضا و عرضه، رقابت و توسعه صنعتی می‌باشد.
- عوامل فرهنگی – اجتماعی: شامل عوامل مربوط به آداب و رسوم، ارزش‌ها، باورها، زبان، دین، تفریحات، رفتارها و الگوهای مصرف مردم هر کشور یا منطقه می‌باشد.
- عوامل فنی – تکنولوژیک: شامل عوامل مربوط به سطح تکنولوژی و نوآوری در هر کشور یا منطقه، مثل دسترسی به اینترنت، تلفن همراه، رایانه، استانداردهای فنی و کیفی می‌باشد.
بازاریابان بین‌المللی باید با توجه به این عوامل استراتژی‌های مناسب را برای ورود و حضور در بازارهای بین‌المللی انتخاب کنند.
2. بررسی چالش تفاوت‌های فرهنگی
یکی از چالش‌های اصلی بازاریابی بین‌المللی تفاوت‌های فرهنگی بین بازارهای هدف است. فرهنگ یک مجموعه از الگوهای رفتاری، اعتقادات، ارزش‌ها، زبان، آداب و رسوم، هنر و سنت‌های یک گروه اجتماعی است. در واقع فرهنگ می‌تواند تأثیر قابل توجهی در روش‌های مصرف کنندگان، نحوه درک و پذیرش پیام‌های بازاریابی، و وفاداری به برند داشته باشد.
برای موفقیت در بازاریابی بین‌المللی، شرکت‌ها باید تفاوت‌های فرهنگی را شناسایی، ارزیابی کرده و به آنها احترام بگذارند. شرکت‌ها باید تحقیقات بازار را به صورت عمیق و دقیق انجام دهند تا خصوصیات، نیازها، خواسته‌ها و رفتارهای مصرف کنندگان در بازارهای مختلف را درک کنند. همچنین شرکت‌ها باید استراتژی‌های بازاریابی خود را به صورت مناسب و محلی سازی شده طراحی کنند تا با فرهنگ و ذائقه مصرف کنندگان سازگار باشد. شرکت‌ها باید از عناصر فرهنگ مثبت و جذاب استفاده کنند تا به افزایش جذابیت و قابل قبول بودن محصولات و خدمات خود کمک کنند. بعضی از مثال‌های موفق در بازاریابی بین‌المللی که تفاوت‌های فرهنگی را در نظر گرفته‌اند عبارت‌اند از:
- شرکت Coca-Cola که نام خود را به زبان‌های مختلف نوشته و به جای لوگو خود در بطری‌های خود قرار داده است.
- شرکت McDonald’s که منو و طعم غذاهای خود را به سلیقه محلی بازارهای جهانی تطبیق داده است.
- شرکت IKEA که نام محصولات خود را به زبان سوئد نوشته و به علاقه‌مندان به فرهنگ سوئد را جذب کرده است.
بازاریابان بین‌المللی باید دارای هوش فرهنگی باشند، یعنی توانایی درک و تطبیق با فرهنگ‌های مختلف را داشته باشند. هوش فرهنگی به شرکت‌ها کمک می‌کند تا پاسخ مناسب و منطقی به چالش‌های فرهنگی داشته باشند و از فرصت‌های بازاریابی بین‌المللی بهره ببرند.
3. نگاهی به چالش رقابت شدید در این روش بازاریابی
بازاریابان بین‌المللی با چالش‌های زیادی روبرو هستند. یکی از این چالش‌ها رقابت شدید در بازارهای جهانی است. رقابت شدید به معنای وجود تعداد زیادی از رقبای قوی و مؤثر در یک بازار است. رقبای شرکت ممکن است از داخل یا خارج کشور باشند. می توان گفت رقبای داخل کشور معمولاً دارای آگاهی بالاتر از نحوه عملکرد بازار، نظام قانونی و فرهنگ مصرف‌کنندگان هستند. رقبای خارج کشور معمولاً دارای منابع بالاتر از نظر سرمایه، تکنولوژی، نوآوری و تجربه هستند. بنابراین، شرکت‌های تجاری باید استراتژی‌های مناسب و خلاقانه‌ای را برای حفظ و افزایش سهم بازار خود در برابر رقبا اتخاذ کنند. در ادامه برخی از استراتژی‌های مؤثر در رقابت شدید در بازاریابی بین‌الملل را بررسی می‌کنیم.
بررسی استراتژی‌های مؤثر برای رقابت شدید
برخی از این استراتژی‌های موجود در این روش بازاریابی را در ادامه بررسی کرده‌ایم:
- تمرکز بر تفاوت‌سازی کالا یا خدمات: شرکت‌های تجاری باید سعی کنند کالا یا خدمات خود را به گونه‌ای طراحی و ارائه کنند که از نظر قابل توجه و مورد پسند مشتریان در بازار هدف باشد. این تفاوت ممکن است در قابليت، كيفيت، طرح، قيمت، خدمات پس از فروش و گارانتي كالا يا ارزش اضافه کالا یا خدمات باشد. تفاوت‌سازی کالا یا خدمات می‌تواند شرکت را از رقبا متمایز کند و به ایجاد وفاداری مشتریان کمک کند.
- تمرکز بر تخصص: شرکت‌های تجاری باید سعی کنند در یک بازار یا یک دسته از مشتریان خاص تخصص پیدا کنند و به عنوان یک رهبر یا یک متخصص در آن حوزه شناخته شوند. این استراتژی به شرکت امکان می‌دهد تا با استفاده از دانش و تجربه خود، نیازها و خواسته‌های مشتریان را بهتر بفهمد و برآورده کند. همچنین به شرکت امکان می‌دهد تا با استفاده از منابع و توانایی‌های خود، نوآوری و بهبود مستمر در کالا یا خدمات خود ایجاد کند.
- تمرکز بر همکاری: شرکت‌های تجاری باید سعی کنند با رقبا، تأمین‌کنندگان، مشتریان، نهادهای دولتی و غیردولتی و سایر ذی‌نفعان در بازار هدف همکاری کنند. همکاری می‌تواند به شرکت کمک کند تا از دانش و تجربه سایرین بهره ببرد، روابط قوی و پایدار با آنها برقرار کند، منافع مشترک را حفظ و افزایش دهد و ریسک‌ها و هزینه‌های رقابت را کاهش دهد. همچنین همکاری می‌تواند به شرکت امکان دسترسی به بازارهای جدید و فرصت‌های جذاب را بدهد.
به طور خلاصه، بازاریابی بین‌المللی یک فعالیت حساس و پویا است که نیاز به بینش، خلاقیت و اقدام مناسب دارد. شرکت‌های تجاری باید با در نظر گرفتن عوامل محیطی و رفتار مشتریان در بازار استراتژی مناسب کسب و کار خود را انتخاب کنند.
4. وجود عدم قطعیت و پیچیدگی یکی دیگر از چالش‌های بازاریابی بین‌المللی
بازاریابی بین‌المللی با چالش‌های عدم قطعیت و پیچیدگی‌های مختلف روبرو است که باید توسط بازاریابان در نظر گرفته شود. برخی از این چالش‌های موجود در این روش بازاریابی را در زیر بررسی کرده‌ایم:
- فرهنگ: فرهنگ هر کشور تأثیر بسزایی بر رفتار، نیازها، اولویت‌ها و ارزش‌های مشتریان دارد. بازاریابان باید فرهنگ هدف خود را بشناسند و استراتژی‌های بازاریابی خود را با آن سازگار کنند. به عنوان مثال، رنگ، زبان، نمادها، آداب و رسوم، اعتقادات و تعارف‌های فرهنگی ممکن است در کشورهای مختلف معانی متفاوت داشته باشند.
- قوانین و مقررات: قوانین و مقررات حقوقی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی هر کشور تأثیر بسزایی بر فعالیت‌های بازاریابی دارند. بازاریابان باید قوانین و مقررات هدف خود را رعایت کنند و از تضاد آنها با قوانین و مقررات کشور خود جلوگیری کنند. به عنوان مثال، قوانین حمایت از حقوق مصرف کننده، حمایت از حقوق نوآوری، حمایت از حقوق محیط زیست، حمایت از حقوق کارگران، حمایت از حقوق گروه‌های ضعیف و قوانین تجارت خارجی و…
- پذیرش: پذیرش یک محصول یا خدمات جدید توسط مشتریان در کشورهای مختلف به عوامل مختلف بستگی دارد. بازاریابان باید پذیرش هدف خود را تحلیل کنند و عوامل تأثیرگذار بر آن را شناسایی کنند. به عنوان مثال، سطح درآمد، سطح تحصیلات، سطح فناوری، سطح رقابت، سطح نوآوری و سطح تأثیر گروه‌های اجتماعی و…
به طور خلاصه، بازاریابان بین‌المللی باید با چالش‌های عدم قطعیت و پیچیدگی از طریق اتخاذ استراتژی‌های مناسب رو به رو شوند و با موفقیت از این چالش عبور کنند.
بررسی نقش سیاست در بازاریابی بین‌المللی
یکی از عوامل مؤثر در بازاریابی بین‌المللی، سیاست است. سیاست می‌تواند به صورت داخلی یا خارجی، تأثیرگذار باشد. سیاست داخلی شامل قوانین و مقررات، حقوق بشر، فرهنگ و ارزش‌ها، ایدئولوژی و نظام سیاسی، رفاه اجتماعی و غیره است. این عوامل ممکن است بر روش‌های ورود به بازار، استراتژی‌های قیمت گذاری، تبلیغات و ارتباطات، توزیع و عرضه، و توسعه محصول تأثیر بگذارند. برای مثال، شرکت‌های خارجی که در چین فعال هستند، باید به سانسور دولت چین در رسانه‌ها و اینترنت احترام بگذارند. همچنین، شرکت‌های خارجی که در کشورهای اسلامی فعال هستند، باید به حساسیت‌های فرهنگی و دینی مردم آن کشورها توجه کنند.
سیاست خارجی شامل روابط دو جانبه و چند جانبه، تحریم‌ها و تجارت آزاد، صلح و جنگ، تغییرات جغرافیای سیاسی و غیره است. این عوامل ممکن است بر رقابت پذیری، ریسک و پاداش، پایداری و پوشش بازار تأثیر بگذارند. برای مثال، شرکت‌های آمریکایی که در ایران فعال هستند، با تحریم‌های اقتصادی آمریکا علیه ایران روبرو هستند. همچنین، شرکت‌های خارجی که در عراق فعال هستند، با عدم امنیت و ناپایداری سیاسی در آن کشور مواجه هستند. به طور خلاصه، سیاست یک نقش مهم در بازاریابی بین‌المللی دارد و بازاریابان باید به آن پاسخ مناسب دهند. بازاریابان باید تحلیل جامع و دقيقي از محيط سياسي كشورهايي كه قصد فعاليت در آنها را دارند، انجام دهند و استراتژی‌های بازاریابی خود را با توجه به آن تطبیق دهند. این کار می‌تواند به شرکت‌ها کمک کند تا فرصت‌های بازاریابی بین‌المللی را بهره ببرند.
کلام آخر
خیلی خوشحالیم که تا انتهای این مقاله همراه تیم دانشگاه کسب و کار بودید. بازاریابی بین‌المللی چالش‌های بسیاری را برای بازاریابان به وجود می‌آورد. اما همچنین فرصت‌های زیادی را نیز ارائه می‌دهد. با توجه به رشد جهانی شدن و پیشرفت فناوری، بازارهای جدید و نامحدود در سراسر جهان در دسترس هستند. بازاریابان بین‌المللی می‌توانند از این فرصت‌ها استفاده کنند و سود خود را افزایش دهند. اما برای این کار، باید به چهار عامل اصلی بازاریابی یعنی محیط، ترویج، محصول و قیمت توجه کنند و آنها را با شرایط هر بازار سازگار کنند.
- محصول: بازاریابان بین‌المللی باید نظرات و نظرسنجی مشتريان را جمع آوري كنند و در صورت لزوم تغييراتي در طراحي، بسته بندي، نام تجاري يا كيفيت محصول خود ايجاد كنند.
- قيمت: بازاريابان بین‌المللی بايد عوامل مختلفي را در نظر بگيرند كه بر قيمت گذاري در بازارهاي مختلف تأثیر می‌گذارند. اين عوامل شامل هزینه‌های توليد، حمل و نقل، گمرك، ماليات، نرخ ارز، تقاضا، رقابت، قدرت خريد و توقعات مشتريان هستند.
- مكان: بازاريابان بین‌المللی بايد راه‌حل‌های مناسب براي حمل و نقل، انبارداري، توزيع و فروش محصول خود در بازارهاي مختلف پيدا كنند. آنها بايد با شركا، واسطه‌ها، عاملان و توزيع كنندگان همكاري كنند و روابط قوي و پايدار با آنها برقرار كنند.
- ترویج: بازاریابان بین‌المللی باید پیام‌های جذاب و مؤثری را برای هدف خود طراحی کنند و کانال‌های مناسب برای انتقال آنها را انتخاب کنند. آنها باید به فرهنگ، زبان، عادات، ارزش‌ها و قوانین هر بازار احترام بگذارند و پیام‌های خود را با توجه به آنها سفارشی کنند.
به نظر شما بازاریابان بین‌المللی در ایران باید به چه نکات دیگری توجه کنند؟