زنجیره ارزش مفهومی است که توسط مایکل پورتر (Michael Porter)، استاد معروف دانشگاه هاروارد در حوزه رقابت و استراتژیک مطرح شده است. زنجیره ارزش فرایندی است که تمام فعالیت‌هایی را که یک شرکت برای تولید یک محصول یا ارائه خدمات به مشتری انجام می‌دهد را شامل می‌شود.
هدف اصلی زنجیره ارزش، شناسایی فعالیت‌های کلیدی در یک سازمان و تحلیل هر فعالیت از نظر ارزشی که به مشتریان اضافه می‌کند، است. با شناخت زنجیره ارزش، سازمانها قادر خواهند بود تا فعالیت‌هایی را که ارزش افزوده کمتری دارند را بهینه‌سازی و در نهایت رقابت‌پذیری خود را افزایش دهند. شرکت‌ها می‌توانند با آگاهی پیدا کردن درمورد زنجیره ارزش در خیلی از مراحل خط تولید تا ارسال کالا به مشتری از رقیبان خود پیشی بگیرند.
در این مقاله قصد دارم صفر تا ۱۰۰ زنجیره‌ارزش رو برای شما شرح دهم. اکر شما جزو دسته افرادی هستید که محصول و یا خدماتی را تولید و به فروش می‌رسانید. خواندن این مقاله در سایت دانشگاه کسب و کار را به شما پیشنهاد می‌کنم. پس تا انتها همراه من باشید.
زنجیره ارزش به روش مایکل پورتر
در ابتدا باید بدانیم که زنجیره ارزش به چه معناست. زنجیره‌ی ارزش یا زنجیره‌ی تامین (Value chain) مفهومی است که برای اولین بار توسط مایکل پورتر استاد استراتژی در دانشگاه هاروارد، معرفی شده است. به عبارت دیگر زنجیره‌ی ارزش یک مدل تحلیلی است که فرایندهای کلیدی یک سازمان را به شکل پیوسته و متراکم برای ایجاد ارزش برای مشتریان خود توصیف می‌کند.
زنجیره‌ی ارزش از دو بخش اصلی تشکیل شده است: فعالیت‌های اصلی و فعالیت‌های پشتیبانی.
فعالیت‌های اصلی شامل موارد زیر می‌باشد:
- ورودی
- فرآیند تولید
- فروش و بازاریابی
- خدمات پس از فروش
فعالیت‌های پشتیبانی نیز شامل موارد زیر است:
- تامین منابع
- مدیریت منابع انسانی
- تکنولوژی اطلاعات
- فعالیت‌های زیرساختی
با استفاده از زنجیره‌ی ارزش، یک سازمان می‌تواند فرایندهای خود را بهبود ببخشد و ارزش افزوده را به محصولات یا خدمات خود اضافه کند. همچنین این مدل به سازمانها این امکان را می‌دهد تا بتواند فرصت‌های کاهش هزینه را بشناسد و رقابتی منحصر به فرد داشته باشد.
منظور از بخش ورودی در زنجیره ارزش چیست؟
در زنجیره ارزش، بخش ورودی به مرحله ای از فرآیند تولید و عرضه کالا یا خدمات اشاره دارد که شامل تمامی فعالیت‌ها و مراحلی است که در آن مواد اولیه، قطعات، تجهیزات و سایر منابع مورد نیاز برای تولید یک محصول یا ارائه یک خدمت وارد می‌شوند.
این بخش از مرحلهای شروع می‌شود که بازار به یک کالا نیازمند باشد و آن کالا را تقاضا داشته باشد. این بخش شامل فرآیندهایی مانند موارد زیر می‌باشد:
- تامین مواد اولیه: در این بخش از فرآیند، تأمین کنندگان مواد اولیه و مورد نیاز برای تولید یک محصول تلاش می‌کنند تا در زمان تعیین شده مواد اولیه را به تولیدکنندگان برسانند.
- خرید و تأمین تجهیزات و قطعات: در این فرآیند، تأمین کنندگان تجهیزات و قطعات لازم برای تولید محصول یا ارائه خدمات، این موارد را به تولیدکننده ارائه می‌دهند.
- مدیریت زنجیره تأمین: این فرآیند شامل برنامه‌ریزی، سازماندهی و کنترل جریان مواد و اطلاعات بین تأمین کنندگان مواد اولیه و تولیدکنندگان است.
- کنترل کیفیت: در این فرآیند، کنترل کیفیت بر روی مواد وارد شده انجام می‌شود تا اطمینان حاصل شود که مواد مطابق با استانداردها و مشخصات مورد نیاز هستند.
- مدیریت ریسک تأمین: این فرآیند شامل شناسایی و ارزیابی ریسک‌های مرتبط با تأمین مواد و وابستگی‌های زنجیره تأمین است و اقداماتی را برای کاهش این ریسک‌ها به خصوص در مورد تأمین کنندگان است.
به طور کلی، بخش ورودی در زنجیره ارزش، فعالیت‌ها و عملیاتی را تشکیل می‌دهد که منجر به تأمین و دریافت مواد اولیه و منابع مورد نیاز برای تولید یک محصول یا ارائه یک خدمت می‌شود. این بخش از زنجیره ، نقش مهمی را در کیفیت و کارایی فرآیند تولید و خدمات ایفا می‌کند. زیرا تامین به موقع و با کیفیت منابع اولیه برای تولید کنندگان بسیار مهم است.
بخش فرآیند تولید در زنجیره ارزش
بخش فرآیند تولید در زنجیره تأمین به مرحلهای از زنجیره ارزش اشاره دارد که در آن محصولات یا خدمات تولید می‌شوند. این بخش مراحل و فعالیت‌هایی را شامل می‌شود که به تبدیل مواد اولیه و منابع به محصول نهایی یا ارائه خدمات می‌پردازند. فرآیند تولید هر محصول ممکن است متفاوت باشد. اما در حالت کلی فرآیند تولید شامل موارد زیر می‌باشد:
- طراحی محصول: در این مرحله، مشخصات محصول تعیین می‌شوند و طراحی فنی و ظاهری محصول انجام می‌گیرد. این شامل تحقیق و توسعه، طراحی صنعتی، و تعیین نیازمندی‌ها و استانداردها برای محصول است.
- تولید: این مرحله شامل فعالیت‌های تبدیل مواد اولیه و منابع به محصول نهایی است. این فعالیت ممکن است شامل عملیاتی مانند تولید، ساخت و تولید جزئیات و مونتاژ محصولات باشد.
- کنترل کیفیت: در طول فرآیند تولید، کنترل کیفیت بر روی محصولات صورت می‌گیرد تا اطمینان حاصل شود که محصولات مطابق با استانداردها و مشخصات مورد نیاز هستند. این شامل بررسی‌ها، آزمون‌ها و ارزیابی‌های کیفیت است.
- مدیریت عملیات: در این مرحله، مدیریت و کنترل عملیات تولید انجام می‌شود. این شامل برنامه‌ریزی تولید، مدیریت موجودی، برنامه‌ریزی تولید، تخصیص منابع و کنترل عملکرد است.
- بهبود عملکرد: در این مرحله، تلاش برای بهبود عملکرد فرآیند تولید و افزایش کارایی صورت می‌گیرد. این شامل ارزیابی و بهبود مداوم فرآیندها، استفاده از تکنولوژی‌های نوین و بهینه‌سازی فرآیندها است.
- مدیریت مواد زائد: در صورتی که در فرآیند تولید مواد زائد تولید شود، مدیریت صحیح آنها نیز بخشی از فرآیند تولید است. این شامل جمع‌آوری، بازیافت، دفع و مدیریت این مواد است.
بخش فرآیند تولید نیز در زنجیره تامین نقش مهمی در تأمین محصولات و خدمات با کیفیت و به موقع دارد. همچنین، بهبود عملکرد و کارایی این بخش می‌تواند بهبود کلیه زنجیره تأمین و افزایش رقابت‌پذیری سازمان را نیز به همراه داشته باشد.
نقش فروش و بازاریابی زنجیره ارزش
نقش فروش و بازاریابی در زنجیره ارزش بسیار حیاتی است و به عنوان یکی از بخش‌های اصلی این زنجیره محسوب می‌شود. این بخش مسئول ایجاد ارتباط با مشتریان، تبلیغات، فروش و توزیع محصولات یا خدمات است.
نقش فروش و بازاریابی در زنجیره ارزش عبارت است از:
- بازاریابی محصولات و خدمات: فروش و بازاریابی شامل برنامه‌ریزی و اجرای استراتژی‌های مختلف و فعالیت‌های بازاریابی می‌باشد. به عبارت دیگر این شامل تحقیقات بازار، تعیین نیازمندی‌های مشتریان، تعیین قیمت، طراحی بسته‌بندی، تبلیغات و روابط عمومی است. هدف اصلی این فعالیت‌ها، جذب و حفظ مشتریان و افزایش فروش محصولات است.
- فروش و توزیع: بخش فروش مسئول فعالیت‌هایی مانند تعیین استراتژی‌های فروش، ارتقاء فروش، مذاکره قراردادهای فروش، پشتیبانی از مشتریان، و توزیع محصولات به مشتریان است. این بخش نقش بسیار مهمی در تسهیل فرآیند خرید و فروش دارد و به طور مستقیم با مشتریان در ارتباط است.
- ارتباط با مشتریان: فروش و بازاریابی نقش ارتباطی بین سازمان و مشتریان را نیز ایفا می‌کند. در این بخش، ارتباط با مشتریان از طریق رسانه‌های مختلف، خدمات پس از فروش، خدمات مشتری و رضایت مشتریان بررسی می‌شود. هدف اصلی این فعالیت‌ها، ایجاد و حفظ روابط مستدام با مشتریان و افزایش رضایت آنها است.
- تحلیل بازار و رقابت: بخش فروش و بازاریابی نیز مسئول تحلیل بازار و رقابت است. این شامل بررسی رقبا، تحلیل بازار، تحلیل مشتری، و پیش‌بینی روند بازار و رقابت است. این اطلاعات برای اتخاذ تصمیمات استراتژیک و تطبیق بازاریابی با نیازهای مشتریان بسیار ارزشمند است.
- تحقق ارزش برای مشتریان: فروش و بازاریابی نقش مهمی در ایجاد ارزش برای مشتریان دارد. با ارائه اطلاعات صحیح و مفید، خدمات پس از فروش عالی، و ارائه محصولات و خدمات با کیفیت، ارزش افزوده برای مشتریان به وجود می‌آید.
خدمات پس از فروش چه نقشی در زنجیره تامین دارد؟
این خدمات نقش بسیار مهمی در زنجیره تأمین دارد. به عبارت دیگر خدمات پس از فروش به معنای ارائه خدمات و پشتیبانی به مشتریان پس از خرید محصولات یا دریافت خدمات است. نقش اصلی خدمات پس از فروش در زنجیره تأمین عبارت است از:
- رضایت مشتریان: خدمات پس از فروش برای ایجاد و حفظ رضایت مشتریان بسیار حائز اهمیت است. با ارائه خدمات پس از فروش عالی، مشتریان احساس رضایت و اعتماد به برند و محصولات شما را پیدا می‌کنند. این باعث می‌شود که مشتریان بازگردند و به شما اعتماد بیشتری داشته باشند.
- پشتیبانی فنی: خدمات پس از فروش شامل ارائه پشتیبانی فنی به مشتریان است. این شامل راهنمایی در استفاده صحیح از محصولات، رفع اشکال فنی، نصب و راه‌اندازی، آموزش و مشاوره فنی است. این خدمات به مشتریان کمک می‌کند تا بهتر از محصولات استفاده کنند و به مشکلات فنی خود راه‌حلی پیدا کنند.
- تعمیر و خدمات بعد از فروش: در صورتی که محصولات خراب شوند یا نیاز به تعمیر داشته باشند، خدمات پس از فروش برای تعمیر و خدمات بعد از فروش ارائه می‌شوند. این شامل تعمیرات، تعویض قطعات و تجهیزات، خدمات گارانتی و مرمت محصولات است.
- بروزرسانی : خدمات پس از فروش شامل ارائه بروزرسانی‌ها و ارتقاء‌های محصولات نیز می‌شود. این به مشتریان این امکان را می‌دهد تا از نسخه‌های جدید و ارتقا یافته محصولات استفاده کنند.
- ارتباط و اطلاع‌رسانی: خدمات پس از فروش نقش مهمی در برقراری ارتباط مداوم با مشتریان دارند. این شامل ارسال اخبار، به‌روزرسانی‌ها، ارائه اطلاعات جدید و برنامه‌های ویژه به مشتریان است. این ارتباطات کمک می‌کنند تا ارتباط و ارتباط مستدام با مشتریان حفظ شود و آنها را در جریان تغییرات و بهبودهای محصولات قرار دهد.
منظور از تکنولوژی ارتباطات در زنجیره تامین چیست؟
تکنولوژی ارتباطات در زنجیره تامین به استفاده از ابزارها و فناوری‌های مرتبط با ارتباطات و انتقال اطلاعات بین مراحل مختلف زنجیره تامین اشاره دارد. این تکنولوژی‌ها و ابزارها امکان برقراری ارتباطات سریع، دقیق و موثر بین شرکای زنجیره تامین را فراهم می‌کنند و به بهبود عملکرد و کارایی زنجیره تامین کمک می‌کنند.
استفاده از تکنولوژی ارتباطات در زنجیره تامین شامل موارد زیر می‌شود:
- سیستم‌های اطلاعات مدیریت زنجیره تامین: این سیستم‌ها از طریق استفاده از نرم‌افزارها و سخت‌افزارهای مرتبط، اطلاعات مربوط به موجودی، سفارشات، تقاضا، تولید و توزیع را در سراسر زنجیره تامین به اشتراک می‌گذارند. این سیستم‌ها به شرکای زنجیره تامین کمک می‌کنند تا به طور همزمان اطلاعات را دریافت و به روز رسانی کنند و تصمیمات مدیریتی را بر اساس داده‌های دقیق و به‌روز بگیرند.
- ارتباطات الکترونیکی: این شامل استفاده از ایمیل، پیامک، تلفن، ویدئو کنفرانس و سایر وسایل ارتباطی مبتنی بر اینترنت است. ارتباطات الکترونیکی به شرکای زنجیره تامین اجازه می‌دهد تا اطلاعات و مستندات مرتبط با سفارشات، تحویل، پیگیری و مشکلات را به سرعت و با دقت ارسال و دریافت کنند. این نوع ارتباطات بهبود کیفیت و سرعت پاسخگویی را فراهم می‌کند و از هماهنگی و همکاری میان اعضای زنجیره تامین افزایش می‌دهد.
نقش مدیریت منابع انسانی در زنجیره ارزش
مدیریت منابع انسانی نقش مهمی در زنجیره ارزش سازمان دارد. این بخش از زنجیره ارزش مسئولیت‌ها و فعالیت‌های مرتبط با نیروی کار سازمان را در بر می‌گیرد. به عبارت دیگر مدیریت منابع انسانی از طریق برنامه‌ریزی نیروی کار، مدیریت عملکرد، توسعه و آموزش، مدیریت رابطه با کارکنان و مدیریت تغییر، نقش کلیدی در بهبود عملکرد و ایجاد ارزش افزوده در زنجیره ارزش سازمان دارد. که هرکدام از این موارد را در ادامه توضیح می‌دهم:
- برنامه‌ریزی نیروی کار: مدیریت منابع انسانی مسئول برنامه‌ریزی و تامین نیروی کار مورد نیاز سازمان است. این شامل تعیین نیازهای نیروی کار، جذب و انتخاب نیروهای ماهر، و آموزش و توسعه کارکنان برای تأمین نیروی کار مهارت‌دار و متعهد می‌شود.
- مدیریت عملکرد: مدیریت منابع انسانی در زنجیره ارزش نقشی حیاتی در مدیریت عملکرد کارکنان دارد. این شامل تعیین استانداردها و هدف‌های عملکرد، ارزیابی عملکرد کارکنان، ارائه بازخورد و پاداش، و ایجاد انگیزه و رضایت شغلی است.
- توسعه و آموزش: آموزش و توسعه کارکنان از طریق برنامه‌های آموزشی و توسعه شغلی، ارتقاء مهارت‌ها و شایستگی‌های کارکنان را تضمین می‌کند. این عملیات در نهایت بهبود کیفیت و کارایی فعالیت‌های زنجیره ارزش منجر می‌شود.
- مدیریت ارتباط کارکنان باهمدیگر: داشتن رابطه مثبت و سازنده کارکنان باهمدیگر برای حفظ و تقویت انگیزه و تعهد آنها بسیار مهم است. مدیریت منابع انسانی با ایجاد فرهنگ سازمانی مناسب ارتباطات بین افراد را بهبود می‌بخشد و باعث افزایش رضایت شغلی و حفظ استعدادهای با ارزش می‌شود.
- مدیریت تغییر و تحول: در زمان‌های تغییر و تحول در سازمان، مدیریت منابع انسانی نقش مهمی در مدیریت این رویدادها دارد. این نوع مدیریت شامل ارتقا آمادگی و توانمندی‌های افراد سازمان، آموزش کارکنان برای مواجه شدن با تغییرات و حمایت از کارکنان در مواجهه با تغییرات و چالش‌های پیش آمده می‌باشد.
چرا زنجیره تامین برای سازمانها ضروری است؟
این روزها سازمانها با تنوع بیشتری از مشتریان و بازارها روبرو هستند و در مقابل نیازمندی‌ها و انتظارات روزافزون مشتریان قرار دارند. به همین دلیل، یک زنجیره تامین کارآمد و قوی می‌تواند به سازمانها در دستیابی به اهداف، پیشی گرفتن از رقبا خود و پیدا کردن جایگاه مناسب در بازار کمک کند.
در ادامه، به یکسری از دلایل ضروری زنجیره تامین برای سازمانها اشاره می‌کنم:
- تأمین پایداری مواد و محصولات: یک زنجیره تامین قوی به سازمانها این امکان را می‌دهد تا مواد و محصولات لازم خود را به صورت پایدار و مداوم تأمین کنند. این امر بسیار در تولید کالا و مواد مصرفی ضرورت دارد.
- کاهش هزینه‌ها: یک زنجیره تامین بهینه، امکان کاهش هزینه‌ها را به سازمان می‌دهد. از جمله راهکارهای کاهش هزینه‌ها در زنجیره تامین می‌توان به بهبود فرایندهای تولید، بهره‌وری بیشتر در انتقال و نگهداری محصولات و افزایش تعامل با تأمینکنندگان اشاره کرد.
- افزایش کیفیت محصولات: زنجیره تامین قوی می‌تواند به سازمان کمک کند تا کیفیت محصولات خود را بهبود بخشد. همکاری مؤثر با تأمینکنندگان و اعمال استانداردهای کیفی در زمینه‌های مختلف می‌تواند باعث ارتقای کیفیت محصولات نهایی شود.
- مدیریت ریسک: زنجیره تامین قوی می‌تواند به سازمان کمک کند تا بهترین راهکارهای مدیریت ریسک را در مواجهه با عوامل خارجی مختلف اتخاذ کند. با داشتن گزینه‌های پشتیبانی و جایگزین در زنجیره تامین، سازمان می‌تواند در مواجهه با مشکلات مانند تأخیر در تأمین مواد، نقص در کیفیت و قیمت و شرایط ناگهانی بازار، از خسارت کمتری رنج ببرد.
- افزایش رضایت مشتریان: یک زنجیره تامین قوی و کارآمد می‌تواند به سازمان کمک کند تا نیازها و انتظارات مشتریان را به خوبی برآورده کند. تحویل به موقع محصولات و کیفیت خوب در مواجهه با تقاضای مشتریان، می‌تواند به افزایش رضایت مشتریان کمک کند و موجب افزایش فروش و وفاداری مشتریان شود.
تجزیه و تحلیل و بررسی زنجیره ارزش
تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش به معنای شناسایی و بررسی فعالیت‌های مختلف درون سازمان است که به تولید یک محصول یا خدمات وابسته هستند. به عبارت دیگر تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش به سازمانها کمک می‌کند تا فرصت‌های بهبود را شناسایی کنند، هزینه‌ها را بهینه سازی کنند، ارزش افزوده را افزایش دهند و در نتیجه رقابت‌پذیری خود را در بازار بهبود بخشند.
برای تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش، می‌توان از روش‌های مختلفی استفاده کرد. در ادامه، به چند مرحله کلی برای تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش اشاره می‌کنم:
- شناسایی فعالیت‌ها: ابتدا باید تمام فعالیت‌های مورد نیاز برای تولید محصول یا ارائه خدمات را شناسایی کنید. این شامل فعالیت‌های اصلی (مانند تحقیق و توسعه، تولید، بازاریابی و فروش) و فعالیت‌های پشتیبانی (مانند مدیریت منابع انسانی، خرید و تأمین مواد اولیه و خدمات پس از فروش) است.
- تحلیل هزینه: بررسی هزینه‌های مربوط به هر یک از فعالیت‌ها و شناسایی منابع اصلی هزینه می‌تواند به بهبود عملکرد و افزایش سودآوری کمک کند. این شامل هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم، هزینه‌های مربوط به نیروی کار، تجهیزات، مواد اولیه و خدمات پشتیبانی است.
- ارزیابی ارزش: شناسایی ارزش افزوده و تعیین میزانی که هر فعالیت به ایجاد ارزش برای مشتریان و سازمان کمک می‌کند، امری بسیار حیاتی است. این می‌تواند از طریق تحلیل عوامل مختلف مانند کیفیت، کارایی، و تفاوت قیمت با رقبا انجام شود.
- شناسایی فرصت‌ها برای بهینه سازی: بررسی زنجیره ارزش می‌تواند به شناسایی فرصت‌های بهبود و بهینه‌سازی عملکرد در سازمانها کمک کند. ممکن است که سازمانها نیاز به بهبود سازی روند و استراتژی خود داشته باشد که از این طریق امکانش ایجاد می‌شود.
- ارزیابی همکاران و تامین‌کنندگان: تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش شامل ارزیابی همکاران و تامین‌کنندگان نیز است. ارزیابی کیفیت، عملکرد و قابلیت اعتماد همکاران و تأمینکنندگان می‌تواند تاثیر مستقیمی بر کیفیت و عملکرد نهایی محصول یا خدمات داشته باشد.
طراحی زنجیره ارزش مناسب با کسب و کار خود
برای داشتن یک زنجیره ارزش متناسب با کسب و کار خود، می‌توانید مراحل زیر را دنبال کنید. اگر شما به اجرای این مراحل بپردازید، می‌توانید یک زنجیره ارزش متناسب با کسب و کار خود داشته باشید که بهبود عملکرد و افزایش ارزش ایجاد شده برای مشتریان و سازمان شما را تضمین می‌کند.
شناسایی اقداماتی که برای شروع تولید محصول نیاز است
در ابتدا شروع به شناسایی تمام فعالیت‌های مورد نیاز برای تولید محصول یا ارائه خدمات خود کنید. این شامل فعالیت‌های اصلی و فعالیت‌های پشتیبانی است. مهم است که فعالیت‌هایی که واقعاً برای کسب و کارتان ارزش ایجاد می‌کنند را شناسایی کنید.
فعالیت‌هایی که باعث ایجاد ارزش می‌شوند را شناسایی کنید
بررسی کنید که هر فعالیت چگونه به ایجاد ارزش برای مشتریان و سازمان شما کمک می‌کند. می‌توانید از معیارهایی مانند کیفیت، کارایی، تفاوت با رقبا و نیازهای مشتریان استفاده کنید. معتقد باشید که هر فعالیت واقعاً ارزش افزوده ایجاد می‌کند و مشتریان در آن دستاوردهایی بیشتر از آنچه در سایر رقبا می‌توانند ارائه دهند، به دست می‌آورند.
هزینه‌های موجود در سازمان را تحلیل کنید
هزینه‌های مرتبط با هر فعالیت را به طور دقیق شناسایی کنید. این مورد شامل هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم، هزینه‌های مربوط به نیروی کار، تجهیزات، مواد اولیه، فناوری و خدمات پشتیبانی است. هدف این تحلیل، شناسایی فعالیت‌هایی است که بیشترین هزینه را دارند و در صورت لزوم، انجام بهینه و کاهش هزینه‌ها است.
بر روی فعالیت‌های استراتژیکی تمرکز کنید
بر اساس شناسایی فعالیت‌ها و تحلیل ارزش و هزینه، روی فعالیت‌هایی تمرکز کنید که برای کسب و کار شما اهمیت استراتژیکی دارند. این فعالیت‌ها باید ارزش افزوده بالا و توانمندی‌های منحصر به فردی را برای کسب و کار ایجاد کنند. برای مثال فعالیت‌هایی که به طور همزمان، برای کسب و کار شما هزینه بیشتری وارد می‌کنند یا کمترین ارزش را ایجاد می‌کنند، باید مورد بررسی قرار بگیرند تا بتوانید این موارد را رفع کنید.
ایجاد همکاری و هماهنگی کنید
زنجیره تامین یک سازمان توسط مجموعه‌ای از فعالیت‌ها تشکیل شده است که باید با هم هماهنگ شوند. مهم است که بین فعالیت‌ها هماهنگی و همکاری مناسب برقرار شود تا ارزش افزوده به حداکثر برسد. مدیریت منابع انسانی می‌تواند نقش مهمی در تشویق هماهنگی و همکاری بین تیم‌ها و بخش‌های مختلف داشته باشد.
مثالی برای زنجیره تامین (فست فود KFC)
کی اف سی یکی از بزرگترین زنجیره‌های تامین در صنعت غذای سریع است. همچنین KFCیک شبکه بین‌المللی از رستوران‌هایی است که در سراسر جهان فعالیت می‌کند. زنجیره تامین KFC به منظور تامین مواد اولیه، تهیه و توزیع محصولات مورد نیاز رستوران‌ها از تأمینکنندگان مختلف تشکیل شده است. در زیر، مراحل اصلی زنجیره تامین KFC را بررسی می‌کنیم:
- تامین‌کنندگان مواد اولیه: این فروشگاه از تامین‌کنندگان مختلف در سراسر جهان برای تأمین مواد اولیه مورد نیاز خود استفاده می‌کند. این شامل گوشت مرغ، سبزیجات، روغن، نان و سایر مواد تشکیل‌دهنده محصولات KFC می‌شود.
- تهیه و فرآوری: مرحله بعدی شامل تهیه و فرآوری مواد اولیه است. به طور مثال، مرغ تهیه شده و به فرآیندهایی مانند برش، پالت کردن و آماده‌سازی زیر می‌گذرد تا بتواند به رستوران‌های KFC ارسال شود.
- توزیع و انبارداری: در این مرحله، مواد تهیه شده به سیستم توزیع KFC وارد می‌شود و به رستوران‌های مختلف منتقل می‌شوند. این شامل مراکز توزیع مرکزی و نیز انبارهای موجود در نقاط مختلف است.
- حمل و نقل: مواد تامین شده باید به صورت مطمئن و به موقع به رستوران‌های KFC منتقل شوند. برای این منظور، از وسایل حمل و نقل مانند کامیون‌ها، کشتی‌ها و هواپیماها استفاده می‌شود.
- تهیه و پخت: در رستوران‌های KFC، مواد تهیه شده برای پخت و تهیه محصولات استفاده می‌شوند. این شامل پخت مرغ، آماده‌سازی غذاها و تهیه انواع سس‌ها و مزه‌دهنده‌های مورد استفاده در KFC است.
- فروش و خدمات: در این مرحله، محصولات آماده شده به مشتریان سرو می‌شوند و خدمات لازم برای مشتریان ارائه می‌شود. این شامل سرو غذاها، پرداخت، خدمات مشتریان و مدیریت رستوران است.
خلاصه مقاله زنجیره تامین
زنجیره تامین شامل تمام فرایندها و فعالیت‌هایی است که برای تأمین مواد اولیه، تولید محصولات و خدمات، و توزیع آنها به مشتریان نیاز است. این فرآیند از تأمینکنندگان مواد اولیه آغاز می‌شود و از طریق تولید، فرآوری، انبارداری، حمل و نقل، و توزیع به مشتریان پیش می‌روند.
زنجیره تامین شامل عناصر زیر است:
- تأمینکنندگان: شرکت‌ها و فروشندگانی که مواد اولیه، قطعات یا محصولات نیازمند را تأمین می‌کنند.
- تولید: فرآیند تبدیل مواد اولیه به محصولات نهایی. این شامل فرآیندهای تولید، ساخت، و آماده‌سازی محصولات است.
- انبارداری: مدیریت و نگهداری مواد و محصولات در انبارها تا زمانی که نیاز به توزیع برای مشتریان پیدا کنند.
- حمل و نقل: انتقال مواد و محصولات از محل تولید یا انبار به مقصد نهایی توسط وسایل حمل و نقل مختلف مانند کامیون‌ها، قطارها، کشتی‌ها و هواپیماها.
- توزیع: فرآیند تحویل محصولات به مشتریان در محل‌ها و زمان‌های مورد نیاز. این شامل فروشندگی، پخش و خدمات پس از فروش است.
هدف زنجیره تامین بهبود عملکرد و بهره‌وری در کلیه مراحل و فعالیت‌های مربوط به تامین مواد و خدمات است. با بهینه‌سازی زنجیره تامین، سازمانها قادر خواهند بود که هزینه‌ها را کاهش داده، زمان تحویل را بهبود بخشند، کیفیت را ارتقا دهند و رضایت مشتریان را افزایش دهند.
امیدوارم توانسته باشم به سوالاتی که در ذهن داشتید پاسخ دهم. ما در دانشگاه کسب و کار مقالات زیادی را در خصوص مدیریت کسب و کار و رشد فردی منتشر کردیم که مطالعه آنها برای شما می‌تواند بسیار مفید باشد. همچنین شما می‌توانید از طریق بخش نظرات با در ارتباط باشید و سوالات خود را از ما بپرسید. ممنون که تا انتها همراه من در دانشگاه کسب و کار بودید.